روستای فهالنج / طبس / یزد
سایتها و وبلاگهای روستای فهالنج
شهرستان طبس – استان یزد
فهالنج روستایی در ۲۵ کیلومتری جنوب شهرستان طبس واقع در استان یزد میباشد که جمعیت این روستا ۳۵۷ خانوار می باشد شغل مردم این روستا روی چهار محور کارگری
(۴۴/۳۸%) ،کارمندی(۳۲/۹%)،کشاورزی و دامپروری(۴۸/۲۹%)و شغل آزاد(۷۶/۲۲%)میباشد که از این راه امرار معاش می کنند .
فهالنج هم مثل سایر نقاط طبس در حادثه ی زلزله ی سال ۵۷ویران شد وتمام ابنیه ی وآثار به جا مانده از دوران گذشته نابود شد و در طی این سالها فهالنج روستایی دگرگون شده و از آن چهره ی قدیمی به جز خرابه های آن چیزی به جا نمانده است.
خود لغت فهالنج از آنچه به ما رسیده است خلاصه ی فهم الناجون میباشد .می گویند وقتی شهر سوخته ویران شد گروهی از ساکنان آن که از این ویرانی جان سالم بدر برده بودند راه شمال را در پیش می گیرند و در محلی دست به حفر قنات می زنند و این محل را برای زندگی انتخاب میکنند. این روستا در چرخه ی روزگار بعد از اسلام افراد سرشناس و عالمی را پرورش می دهد که هنوز نام و آوازه ی آنان در کوی و برزن شنیده می شود.
سون هدین یکی از جهانگردانی است که در حدود صد سال پیش از این روستا عبور می کند و این چنین بیان می دارد: روبرویمان نخلهای دهکده ی فهنوج به چشم می خورد نوار سخت و بی حاصلی ما را از مزارع این دهکده جدا می کند فلاکت بارترین ده ها هم به خاطر وجود نخلها با سر و سامان به نظر می رسند .
توصیف سون هدین از فهالنج جنبه های مختلفی از وضعیت حدود صد سال قبل این ده و بیابان های اطراف آن را بر ما آشکار می کند که عیناّ نقل میشود «فهنوج صد و چهل خانه دارد و کریت[روستایی در ۳کیلومتری شمال فهالنج] دویست و پنجاه خانه ،راه کریت به بهاباد از فهنوج می گذرد
اهالی فهنوج به من اطمینان می دهند که حالا عبور از راه چندان خطرناک نیست صاحب کاروان می گفت در بیابانهای بهاباد گورخر فراوان است یک شکارچی را پیش آوردند او دویست گورخر کشته بود و پوست هر کدام را به دو تومن می فروخت.فهنوج با ششصد و هشتاد و دو مترارتفاع از سطح دریا با آب گوارای جاری و نخلهای مترنم بود .در اینجا شغالها جسورترند همین که هوا رو به تاریکی می گذارد مثل قارچ روی زمین سبز می شوند شغالها در پایین نخلها به دنبال خرماهایی که روی زمین ریخته است می گردند».
فهالنج دهی است در ۵۶درجه و۵۶دقیقه ی طول جغرافیایی و۳۳درجه و ۷دقیقه ی عرض جغرافیایی.ارتفاع فهالنج از سطح دریا در کتاب فرهنگ آبادیها و مکانهای مذهبی کشور تاُلیف محمد حسین پاپلی یزدی ۶۳۲متر است.
فهالنج[ف ل](اخ) دهی است از بخش طبس با جشنی به نام سده با قدمت۲۵۰۰سال و آب آن از قنات و محصول عمده اش غله،خرما،تنباکو است.
«کتاب جغرافیای تاریخی شهرستان طبس مولف محمود امینی»
« سون هدین –کویرهای ایران ترجمه پرویز رجبی صص۴۵۳-۴۴۵»
« فرهنگ جغرافیایی ایران جلد ۹ انتشارات دانشگاه تهران»
وجه تسمیهی روستای فهالنج
روزی در محضر حضرت حجت السلام و المسلمین مرحوم حاج سید مصطفی رضوی حیدی (ره) بودم، ایشان در خصوص ریشه ی واژه ی فهالنج می فرمودند:
در خصوص اینکه اصل واژه ی فهالنج چه بوده است دو نظر وجود دارد:
۱- اینکه مکانی که در حال حاضر روستای فهالنج قرار گرفته، جزو اماکنی بوده که به سبب ایمان اهالی، از واقعه ی عذاب قوم لوط، نجات یافته و به همین دلیل به آنها «فَهُم ناجون» به معنی نجات یافتگان می گفتند که کم کم به علت تغییر در گویش به فهنوج ـ فهلوج ـ فهلونج ـ فهلنج و فهالنج تغییر یافته است.
اشکالی که بر این نظریه وارد است این است که منطقه ی فهالنج در مرکز ایران و سرزمین پارسی زبان قرار دارد. بنا براین بعید است که اطلاق عبارت «فَهُم ناجون» بر اهالی آن صحیح باشد.
۲- روستای فهالنج، مکانی بوده است که مردمان آن از لنگ های پهنی استفاده می کرده اند که به همین دلیل به منطقه ی آنان «پهن لنگ» اطلاق می شده است. و به تدریج واژه ی «پهن لنگ» به پهلنگ تبدیل و با ورود زبان عربی به ایران و جایگزینی حروف «ف» و «ج» به جای «پ» و «گ» فارسی اسم این مکان به «فهلنج» و سپس در نگارش رسمی به «فهالنج» تغییر یافته است.
به نظر می رسد با توجه به گویش اهالی، این نظریه مقرون به صحت باشد.