گیلوان – طارم – زنجان

سایتها و وبلاگهای روستای گیلوان

شهرستان طارم – استان زنجان

http://gilvane.blogfa.com/

 

دهستان گیلوان واقع در بخش شرقی شهرستان طارم یکی از دهستان های پنجگانه ی این شهرستان می باشد که از شرق و جنوب شرق با روستا های طارم سفلی ، از جنوب با بخش سلطانیه ، از شمال با گیلان و از غرب به دهستان های آب بر و دستجرده منتهی می گردد .  از پنج دهستان موجود در شهرستان گیلوان تنها ترین دهستانی است که در دو سوی رودخانه ی قزل اوزن به صورت شمالی و جنوبی قرار گرفته که این خود مزیتی منحصر به فرد به حساب می آید .

۱)    ویژگی های آب و هوایی

        مطالعات  نشان می دهد که دهستان گیلوان همانند اکثر نقاط شهرستان دارای نسبتاً خشک است که در جنوب گیلان قرار گرفته است . دکتر گنجی در تحقیقات خود در باره ی آب وهوای این منطقه چنین یاد آور می شوند :

  « جالب این جاست که در جنوب استان گیلان ، یعنی در محل سد سفید رود و دره ی غربی و شرقی آن ( قزل اوزن و شاهرود ) با یک منطقه ی گرم و خشک و کم باران مواجه می شویم . وجود این منطقه در نزدیکی و مجاورت جنگل های گیلان و جلگه ی سر سبز سفید رود اسباب حیرت است »

۲)   درجه ی حرارت و ویژگی های گرمایی

o      میانگین دمای سالانه ۲۸ درجه ی سانتی گراد

o      میانگین بیشینه ی دما ۲/۲۴ درجه ی سانتی گراد

o      میانگین کمینه ی دما ۱/۱۱ درجه ی سانتی گراد

o      کمینه ی دمای مطلق ۷/۱۳ درجه ی سانتی گراد

o      بیشترین دمای مطلق ۴۷ درجه ی سانتی گراد

o      دامنه ی گرمای مطلق ثبت شده ۷/۶۰ درجه ی سانتی گراد

o      تیر و مرداد گرم ترین و دی و بهمن سرد ترین ماه های سال می باشد .

 3) ویژگی های بارش

  علی رغم نزدیکی به جلگه ی پر باران گیلان و مجاورت با کوه های برف گیر و مرتفع دره ی قزل اوزن یکی از نواحی خشک و کم باران به شمار می آید .

 باران سالیانه ی گیلوان ۴/۱۷۶ میلیمتر است که خود نشانگر کم باران بودن این ناحیه است

۴ ) باد ها و انواع آن

 باد هایی که در سطح شهرستان طارم ، از جمله گیلوان می وزد را می توان به دو دسته تقسیم کرد

o  نسیم های کوه و دره  ؛ این نسیم ها بین مراکز پر فشار و کم فشار کوهستان ها و داخل دره ایجاد می شود .

o  گرم بادها ؛ توده های هوای مرطوب شمال پس از ریختن نم خود بر بخش های داخلی و مرطوب رشته کوه تالش کاملاً خشک شده و پس از عبور از خط الرأس به داخل دره ی قزل اوزن سرازیر می شود .

دهستان گیلوان ادامه ی دره ی است که رشته کوه های البرز و طارم آن رامحصور نموده است و  رود خانه ی قزل اوزن از محور این دره عبور می نماید . علیرغم نزدیکی به جلگه ی گیلان و واقع شدن در میان مناطق کوهستانی شمال ایران به علت باد پناه بودن دره  از  هردو سو و محصور شدن به وسیله ی حصار کوهستان های دره ی قزل اوزن  دارای آب هوای خشک و کم باران است . به طوریکه میزان باران آن کم و میانگین درجه ی حرارت بالاست .

  رود خــــــانه ی قزل اوزن و شاخه های فرعی آن مهم ترین منبع آب مصرفی ناحیه می باشد .

کشاورزان از طریق جدا کردن نهرها و کانال ها در نقاط هم سطح با رود خانه و نیز از طریق موتور پمپ ها  و پمپ های برقی از آب رود ها بهره برداری می کنند . علاوه بر این استفاده از چاه های عمیق و استخر های آب نیز رواج دارد که اخیراً  افزایش چشمگیری داشته است .   نوع خاک های پوشش گیاهی دهستان نیز تابعی است از توپوگرافی و وضعیت اقلیمی شهرستان می باشد . در حواشی قزل اوزن و شاخه های فرعی آن خاک های آبرفتی حاصل خیز وجود دارد . اما در ارتفاعات بالاتر انواع خاک های لیتوسل و ریگوسل وجود دارد که عمق و بافت آن ها با یکدیگر متفاوت اند . پوشش گیاهی ناحیه از نوع بیابانی و نیمه بیابانی است و در حاشیه رود خانه درختان گز و آتروپلکس وجود دارد . ودر بقیه قسمت ها پوشش گیاهی استپی حاکم است .  پوشش گیاهی نواحی کوهستانی به ویژه در کوه های شمالی به صورت جنگلی اکثرا از نوع درختان « ارس » می باشد .  چرای بی رویه ی دام و عدم رعایت برخی معیار های زیست محیطی پوشش گیاهی نسبتاً ضعیف ناحیه را با خطر انهدام روبرو ساخته است که البته برای مقابله با این روند اقداماتی جهت غنی سازی پوشش گیاهی و جلوگیری از فرسایش خاک انجام گرفته است .

 

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *