سهروفیروزان – فلاورجان- اصفهان

سایتها و وبلاگهای روستای سهروفیروزان

شهرستان فلاورجان- استان اصفهان

http://sohrofirozan.blogfa.com/

روستای سهروفیروزان که در گوشه ای از سرزمین باستانی ایران قراردارد به استناد منابع کمیاب اما متقن، از قدمت و دیرینگی بسیار برخورداراست اگر چه در دیرینگی این دیار شکی نیست اما به علل گوناگون وازجمله عدم دقت در ضبط حوادث و استفاده از گل و خشت در بناها به جزاشاراتی کوتاه چیز قابل توجهی دردسترس نیست.

دهستان سهروفیروزان در عرض جغرافیایی ۳۱ درجه و ۳۲ دقیقه تا ۳۱درجه و ۲۷ دقیقه و طول شرقی ۵۱ درجه و ۳۳ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۳۰دقیقه قرار دارد.از شمال به کوه اجگر و زاینده رود،ازسمت جنوب به کوههای اشترجان و قلعه بزی، ازسمت غرب به دهستان اشترجان و از شرقبه رودخانه زاینده رود منتهی می شود.

راه های متعددی این دهستان را به شهرستان و استان اصفهان متصل می کند که مهمترین آنها از طریق اصفهان- فلاورجان- سهروفیروزان، به طول ۲۸ کیلومتر و از طرق پیربکران به طول ۲۴ کیلومتراست.

شغل بیشتر ساکنان دهستان کشاورزی است، محصولات این ده : برنج،غلات،سیب زمینی،پیاز،هویج،کلم،زردآلو و به است.

دهستان سهروفیروزان ازتوابع لنجان سفلی،لااقل حدود یکهزارسال  قدمت تاریخی داردوده قرن پیش ،شهری بزرگ ومتمدن بوده که شهر فیروزان نام داشته ودر آن تاریخ مردی به نام الجایتو در این شهر با عظمت سلطنت می کرده تا اینکه در پایان دوره مغول تیمور لنگ گور کانی شهر اصفهان را به مدت  شش ماه محاصره وقتل عام و ویران می کند وشهر فیروزان هم از آسیب او مصون نمی ماند ساختمان های تاریخی بسیاری در این شهر ئر زیر خاک مدفون می باشد ودر دوره حکومت ظل سلطان در اصفهان در حدود  هفت خم خسروی پراز سکه های طلا در سهروفیروزان کشف شد که می گویند همه را ظل سلطان به تاراج برده به هر جهت در دوران ما نیز این دهستان به عنوان دهستان نمونه شناخته شده واز ویژگیهای آن اینکه دارای مردمی ادب پرور واهل ذوق می باشد .

از آثار تاریخی که از این شهر بر جای مانده پل تاریخی بابا محمود است که بر روی رودخانه زاینده رود احداث گردیده و همزمان با این پل مسجد تاریخی بابا محمود می باشد که در سال ششصد و نود هجری ساخته شده وهنوز پابرجاست وازآن بهره برداری می شود

(نقل ازکتاب زاینده رود و تاریخ اصفهان و ری)

ضمناً آثار تاریخی و مذهبی دیگری وجود دارد که اسامی محلی آن را ذکر میکنم  از جمله: آرامگاه امامزاده شاه ابولقاسم ، آرامگاه بوش احمد،آرامگاه امامزاده تازه،کوشک(دژی است در ورودی شهر جهت کنترل ورود و خروج و محافظت از مردم) ، آرامگاه بابا محمود،عصری(عصاری ) که توسط افراد سود جو و خائن به فرهنگ و تاریخ سهرو فیروزان تخریب و کاملا نابود گردیده و متا سفانه سازمان میراث فرهنگی هم دست روی دست گذاشت و هیچگونه اقدامی نکرد،آثار  بجای مانده از پل تاریخی شیخ که قبل از پل بابا محمود برروی زاینده رود ساخته شده ،شیر های سنگی و سنگ قبرهایی با قدمت چند صد ساله که متا سفانه توسط افراد سود جو و فرصت طلب در سال های اخیر به سرقت رفته است .

حاج میرزا حسن جابر انصاری در کتاب تاریخ اصفهان وری می نویسد: « ……. منوچهر خان خواجه که به حفظ مبانی صفویه اهتمامی داشته در تجدید آبادی فرح آباد همتهایی مردانه کرد و آب جوی سیاه را از بالای ده سرخ راه انداخته و قنات میان کوه صفه و برابر دستجرد احداث کرده . وی آب از معروف به جوی شاه که از رودخانه از قریه النج باغچه آب برمی دارد و برابر پیربکران رد می شود و میان باغ کومه وهزارجریب   تقسیم می گردد. وی سهم بلوک گرکن شمالی و پیربکران از زاینده رود ۷۳ سهم می داند. (۲۸). از بناها و ابنیه مهم دیگر شهر پیربکران که او را زبان خاص و عام نموده است قبرستان بسیار قدیمی یهودیان می باشد که پرفسور هرتسفلد مستشرق و ایران شناس معروف در سال ۱۹۲۳/ ۱۳۴۱ از آن دیدن کرده است.(۲۹) در سال ۱۳۳۲ سنگ نوشته ای به طول ۹۵ و عرض ۷۵ سانتی متر بدست آمده و هم اکنون بر یکی از دیوارهای طاق نمادی کتیبه حضرت یعقوب به نام استراخاتون نصب شده است نوشته روی لوح سنگی به خط عبری است و تاریخ تحریر آن به قرن ۲ میلادی برمی گردد و عبارت چنین است:

دروازه های عدالت را بر من بگشایید به آن داخل شده و خدا را حمد خواهم گفت دروازه خداوند این است عادلان به آن داخل خواهند شد و این سنگ را چون ستون برپا کردم تا بیت الله شود و آنچه به من دهی  ده یک آن را به تو خواهم داد. اینک من فرشته ای پیش روی تو می فرستم تا تو را محافظت نموده به آن مکان که مهیا کرده ام برساند خداوند برای شما جنگ خواهد کرد و شما خاموش باشید.

به تاریخ پنج شنبه ۲۸ ماه آب سال ۳۸۹۰ از خلقت آدم و خداوند این ماه ( مقصود ماه آب)، که ماه سوگواری یهودیان است به شادی مبدل نماید. سلام بر تمامی افراد اسرائیل و غلام درگاه او  نبی یعقوب(۳۰)

ازدیگر مناطق مهم ، منطقه سهرفیروزان است ،سهرفیروزان شهری است به دو قسم تقسیم شده است به دو قسم بر کنار زاینده رود بالای اصفهان از اقلیم سیم ، طولش از جزایر خالدات(فوج) و عرض آن از خط استوا (لبه کبد) داخل اصفهان است که کیومرث آن را ساخته است. از آب و هوای خوب و غله و میوه و …. و طبع خوبی و مذهب اهل آنجا مانند اصفهان است  حقوق دیوانی آن ۱۳ تومان و چهارصد دینار است. (۳۱) ابن بطوطه جهانگرد معروف مراکشی و مسلمان به سال ۷۲۷ از لنجان گذشته است و از شهرهای سهرفیروزان و اشترجان عبور کرده است. «…….. سپس به شهر سهرفیروزان رفتم شهری کوچک و نهرها و باغها و درختان دارد.و بعد از نماز عصر بود که به این شهر رسیدم و مردم برای تشییع جنازه ای به بیرون آمده بودند و از پیش و پس مشعلها افروخته بودند و به دنبال آن شیپورها می زدند مغنیان آوازهای طرب انگیز می خواندند. ما از کار آنان در شگفت شدیم و یک شب در آنجا ماندیم(۳۲).

دکتر سیروس شفقی در کتاب جغرافیای انسانی می نویسد :که شهر فیروزان که امروزه به آن سهرفیروزان گفته می شود در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی اصفهان واقع شده است. و هم اکنون ۵ هزار نفر جمعیت دارد (۱۳۷۵) این آبادی از سه محله سهر ، فیروزان وکیادجان تشکیل شده است. و چنین تصور می رود که بخشی که امروزه به نام سهر و یا شهر معروف است در گذشته مرکز شهر بوده است و مراکز خرید و فروش در آن تمرکز داشته است . درباره بزرگی و عظمت شهر شواهد زیادی در دست است از جمله وجود قبرستان بسیار بزرگی در غرب آبادی که در پای کوه گسترش دارد در این قبرستان به مقابر بزرگی برمی خوریم که هنوز پابرجاست از آن جمله مقبره شیخ احمد و بابا محمود را می توان نام برد.(۳۳)

پل بابا محمود نیز پلی که در باغ محمود از دهات گرکن لنجان ساخته شده است و تا پل کله ۴۸ کیلومتر فاصله دارد.( ۳۴) این پل با آجرو ساروج  بنا شده است و در سال ۱۳۴۶ درهم ریخته شد و توسط اداره راه تعمیر اساسی  شد و در بهار سال ۱۳۴۶ سطح آن آسفالته و بتون گردید(۳۵).         

آنچه مسلم است  شهرت پیربکران به خاطر وجود مقبره صوفی و عارف مشهور محمد بن بکران بوده است . اگر چه امروزه به خاطر عبور راههای مواصلات و مراکز صنعتی ومعدنی بر شهرت آن افزوده شده است . ولی قدر مسلم بافت دیرینه این محل به وجود مراکز قدیمی  سهرفیروزان ،واشترجان بوده است که از نظر قدمت پشتوانه عظیم فرهنگی این دیار می باشد.

از طرف دیگر همانطور که ذکر شد متأسفانه به علت قلت منابع و از بین رفتن بسیاری از مراکز و ابنیه باستانی اصالت بسیاری از این مناطق هنوز ناشناخته مانده است و امید است که در آینده ای نزدیک پرده از این ابهامات برداشته شود.