ویدر – ساوه – مرکزی

سایتها و وبلاگهای روستای ویدر

شهرستان ساوه – استان مرکزی

http://vydar.blogfa.com/

شهرستان ساوه دارای چهار بخش می¬باشد۱- بخش مرکزی و حومه
۲- بخش نوبران
۳- بخش زرند
۴- بخش قاراغان(خرقان)
– بخش مرکزی دارای ۷۰ روستا می¬باشد که همه اینها به جز تعداد ۷ روستا (دینار آباد، قلعک، نورعلی¬بگ، باغ شیخ، والمان, احمد آباد . سیلیگرد) بقیه ترک زبان می¬باشند و بیشتر ترکهای این بخش از ترکهای شاهسئون می¬باشند.
– بخش نوبران: در گذشته نام رسمی این بخش مزدقان بوده که به مزلقان شهرت داشته، در این بخش روستایی است به نام مزلقان که رودخانه¬ای دارد به نام «مزلقان¬چای» که این رود از کوههای قاراغان سرچشمه گرفته و یکی از شاخه¬های آن رذغ می¬باشد که روستای «مرغئی» (مراغه)درحاشیه این رود واقع شده است. در این بخش ۱۰۰ روستا واقع است که همگی به زبان ترکی صحبت می¬کنند.
– بخش زرند: که اخیراٌّ به شهرستان زرندیه تبدیل شده است, دارای ۹۰ روستا می¬باشد و به جز تعداد ۵ روستا ( مأمونیّه ، امیرآباد ، کؤهنه¬زرند و….) که فارسی زبانند، بقیه همگی ترک می¬باشند.
– بخش قاراغان (خرقان): در این بخش حدودا ۵۰ روستا قرار دارد که به غیر از ۲ روستا (ویدر و الویر)، بقیه ترک زبانند.
«قوم خلج» که از اقوام باستانی و ترک می¬باشند, نیز در این بخش زندگی می کنند. با این تفاوت که زبان ترکی رایج در بخشهای یاد شده لهجه¬ای از زبان ترکی آذربایجانی بوده ولی ترکی خلجی شاخه¬ای از ترکی قدیم می¬باشد و از وجود همین قوم خلج است که از قدیم به این منطقه «خلجستان ساوه» گفته می¬شود و با «خلجستان قم» و تفرش ارتباط نزدیکی داشته است (هم اکنون در خلجستان قم و تفرش به زبان ترکی خلجی صحبت می¬شود و از نظر زبانشناسی فوق¬العاده حائز اهمیت است).
می نامند ٬ روستایی است از دهستان خَرَقان در بخش viyer ویدر ٬ که ساکنانش آن را
خرقان از شهرستان ساوه در استان مرکزی. این روستا در طول ۵٠ درجه و ٧ دقیقه و
عرض ٣۵ درجه و ٢٠ دقیقه واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ١٧٠٠ متر است.
روستای ویدَر را کوه تیر در شمال و کوه مُغار در جنوب و جنوب غربی احاطه کرده
است ١ . بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ١٣٧۵ شمار ساکنان روستای
. ویدر ١۶۴ نفر ( ۶٠ خانوار) بوده است
دو روستای ویدر و اَلویر تنها روستاهای موجود در بخش خرقان ساوه هستند که در
برابر نفوذ زبان ترکی مقاومت کرده و هنوز ٬ به رغم آن که تقریباً همه ساکنانشان ترکی را
می فهمند و گاه بدان تکلّم نیز می کنند ٬ گویشهای اصیل ایرانی خود را حفظ کرده اند.
گویشهای ویدری و الویری شباهتهایی با گویشهای پیرامون تفرش (آشتیانی ٬ آمُ ره ای ٬
کَ هَکی و وَ فسی) دارند و شاخه ای از گروه موسوم به گویشهای مرکزی ایران به شمار
می آیند.