خلیفه لو – اهر – آذربایجان شرقی
خلیفه لو روستایی است در دهستان « دیکله » ی بخش هوراند از توابع شهرستان اهر که از شهر هوراند ۲۵ و از شهر اهر ۳۰ کیلومتر فاصله دارد. سال ۸۸ تپه ای در این روستا با قدمت قرون اولیه اسلامی در فهرست آثار ملی ثبت شده است. تاریخ روستا به دوران اوایل اسلامی باز میگردد . بنا به تحقیقات انجام گرفته این روستا زمانی محل خلافت خلفای قره داغ ( ارسباران) بوده است.
تمامی اهالی روستا ترک بوده و به زبان ترکی آذربایجانی حرف می زنند . و ۱۰۰ درصد اهالی مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند .
معرفی:
هم اکنون تعداد ۱۱۸ نفر در قالب ۲۲ خانوار جمعیت این روستا را تشکیل می دهند. در فاصله ی نه چندان دور این روستا حدود ۶۰ خانوار داشت و به مرور تقریبا بیشتر اهالی زندگی در شهر را ترجیح داده اند و عمدتاً به اهر و تبریز و کرج و تهران مهاجرت کرده اند.
این روستا به امکاناتی چون خانه بهداشت، مدرسه ابتدایی، مسجد تازه ساخت (مسجد روستا توسط خیر نامی آقای حاج یدالله حبیبی ساخته شده است)، برق، راه آسفالته و اخیراً نیز لوله کشی گاز دست یافته است.
اما متاسفانه روستا از شبکه آب رسانی بهداشتی و اصولی برخوردار نیست و اهالی روستا در این مورد در عذاب هستند و اکثر اوقات آب لوله کشی قطع می باشد و اهالی آب مورد نیاز خود را از چشمه و یا تنها چاه موجود در روستا تامین می کنند. همچنین سدی در این روستا زده شد که به خاطر اصولی نبودن آب را در خود نگه نمیدارد و اکثر اوقات سال خشک است. بیشترین درخواستی که اهالی روستا دارند ایجاد یک سد مناسب و اصولی میباشد تا روستا را از مرگ نجات دهد.
به علت خشکسالی و کم آبی باغات پرمیوه ی روستا به ویژه سیب و آلو رو به کاهش نهاد با وجود این هنوز هم سیب و زرد آلو و آلو به مقدار نیاز یافت می شود. امسال پر نعمت ترین محصول روستا بوستانهای آن بودند بطوری که تئل قیراسی و دئم قارپوزی در همه جای روستا به چشم میخورد. بیشتر زمینهایی که قبلا محصولات آبی مانند هویچ و لوبیا و یونجه در آن کشت می شد جایش را گندم و جو و تا حدودی نخود و عدس گرفته است.
اکثر باغ ها در اطراف رود « خلفه لی چایی » که از کوه موسوم به « گؤنئی» سرچشمه می گیرد، قرار دارند. دامنه های این کوه زمانی محل زندگی آهوانی بوده که امروزه بعلت شکار بی رویه اثری از آنها نیست.تمام مسن های روستا گله آهوهایی را که در این کوهها به جست و گریز می پرداختند به چشم دیده اند.
فرش مهم ترین صنعت دستی روستاست که توسط بانوان بافته می شود و به فرش قلندر موسوم است. از دیگر محصولات دستی می توان کیلیم، پالاز، جئجیم ( ایپلیک جئجیم و ناققیشلی جئجیم) و جورابهای پشمی مخصوص زمستان را نام برد.
مرحوم آشیق عزیز محمد زاده آشیق معروف اهل این روستاست که صدایی بسیار دلنشین داشت.
«خلفه خوجا »
از افراد نامی و شخصیت های بزرگ روستا یکی «خلفه خوجا » است که اسم و کارهای ایشان تا به امروز سینه به سینه نقل شده و محفوظ مانده است. بنا به ادعای ریش سفیدان و اهالی روستا در زمانهای بسیار قدیم در این روستا خواجه ای میزیسته که اهل معرفت و دانش بوده و خانه ی ایشان الان به اسم اجاق خوانده می شود و روایت هایی از او هنوز هم در روستا نقل می شود.
روایت است که روزی پادشاهی مهمان این خواجه بوده و خواجه اورا مهمان خود کرده و به پادشاه گفته که من امروز به شما غذایی میدهم که در عمرتان نخورده اید شاه با تعجب فراوان میگوید که این چه چیزی است که من در عمرم نخورده ام !
خواجه در جلوی شاه به سمت گونئی ( نام منطقه ای در روستا ) حرکت کرده و دستان خود را بالا می برد در این حال گله ای از آهوها از کوههای گونئی حرکت و به طرف خواجه آمده اند خواجه با دستان خودشان شروع به دوشیدن شیر آنها کردند و برای نهار شیر برنج پختند وقتی شاه و قشونش از این غذا خوردند خواجه را تحسین کرده و قبول کردند که تا به حال چنین غذایی نخورده اند.
«حاج میر بیوک آقا حسینی خلفه لو»
انسان عابدی که اهتمام بسیار به انجام دستورات الهی داشتند و در سخنانشان بسیار«انشاء ا…» می گفتند و در اعمال و کارهایشان نیز دارای توکل بسیار بودند. نسبت به حلال و حرام بخصوص در مورد خوراک مواظبت زیادی داشتند. از ایشان نیز روایت ها و حکایت های بسیاری نقل می شود از جمله «نماز بارانی که خواندند و چند دقیقه بعد سیل باران روستا را فرا گرفت »، « کج شدن دهان شخصی که ایشان را اذیت کرده بودند» و «خشک شدن دزد در دم خانه ایشان که تا آمدن خود آقا همانطور مانده بود.» سه منطقه ی «اجاق ، توربه و گونبز » در روستا وجود دارد که مقدس شمرده می شود و هر یک داستانی دارد.
« سادات قلی تقی پور »
از ماندگارترین چهره های روستا به حساب می آید. ایشان را نه تنها در روستا بلکه در تمامی روستاهای اطراف هوراند و کلیبر تا نزدیکی اهر می شناختند. الان هم تمامی ریش سفیدان روستاهای منطقه ایشان را به یاد دارند و با توجه به عدالت و شجاعتی که در ایشان بوده تمامی اربابان آن زمان از ایشان حساب می بردند.
این روستا چهار شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده است. شهید هدایت آزادی، شهید بهادر نجفی، شهید صابر رضایی و شهید اقبال شهبازی.
اداره روستا:
در گذشته اداره روستا به دست ریش سفیدان آن بود. از قدیمیترین ریش سفیدان روستا که به « کاتدا» معروف و انسانهای بسیار منصف و عدالتمندی بودند و هنوز هم به نیکی از آن ها یاد می شود، می توان مرحومان سادات قلی تقی پور ( کت خدا )، پرویز تقی پور و هازار حبیبی ( کاتدا ) را نام برد. امیر اصلان تقی پور و مرحومان آدی شیرین احمدی و اماقلی رحیمی اوایل انقلاب و کمی پیش از آن ریش سفید روستا بودند.ارباب روستای خلیفه لو هم نعمتی ها بودند.روستا امروز توسط شورای اسلامی اداره می شود و اعضای آن قدرتعلی سلطانی، سرخای اکبری و محمد شکوهی هستند.
( گردآوری اطلاعات:امیر تقی پور)
منبع: www.kandim.blogfa.com