اسپورز – ساری – مازندران

تاریخچه  تشکیل روستای اسپورز

در روزگاران دور مردمانی از دو قوم مختلف به نام های اسپو  و گبری در این منطقه جغرافیایی ( دشت اسپورز )  سکنی گزیده بودند. محل زندگی این دو قوم به وسیله رود بزرگ و پرآبی  که در امتداد این دشت قرار داشت از هم جدا شده بود.این دو قوم سالها بصورت مسالمت آمیز کنار هم زندگی کرده بودند و با هم مراودات اجتماعی و اقتصادی داشتند اما با گذشت سالیان متوالی( بنا به شنیده ها خشکسالی های متوالی و کمبود آب ) بین بزرگان این دو قوم جهت استفاده از رودخانه که بین دو روستا بود دچار اختلاف شدند و این موضوع تخم نفاق را بین این دو قوم کاشت و هر روز به رشد و بحرانی تر شدن مسئله دامن میزد.تا اینکه همین مسئله موجب ودرگیری بین دو قوم شد و پس از مدتی نزاع بین این دو قوم ، اسپوها بر گبری ها فائق آمدند و املاک آنها را تصرف کردند و قلمروی خود را اقزایش دادند. جانباختگان قوم گبری در این نزاع قومی در مکانی که به گبری کلا مشهور است مدفون گردیدند که امروزه این مکان به گرم کلا تفییرنام داده است و در اهالی بومی این منطقه گویش گرم کلا رایج می باشد. عده ایی از اهالی قوم گبری که بازمانده این نزاع بودن در همان منطقه قبلی خودشان سکنی گزیدند. اسپوها پس از تصرف تمام اراضی قوم گبری و یکپارچه کردن آن با اراضی خویش نام آن منطقه را به اسپو تغییر دادند و بعد از مرور زمان و با رونق آن منطقه نام آن به اسپوس تغییر یافت تا اینکه امروزه بصورت اسپورز استعمال می شود.( تلفظ اسبورز هم رایج می باشد که از دلایل اصلی آن می توان به تسلط زبان عربی بر ایران در گذشته و نداشتن حروف ( پ ، ژ ، گ ، چ ) در زبان عربی اشاره کرد.)

امامزاده جبار ( ع )  روستای اسپورز

امامزاده جبار ( ع ) از نسل امام علی ( ع )  می باشند و از نوادگان ایشان به حساب می آیند . این امامزاده در گذشته دور بین روستاهای اسپورز و نودشت بصورت مشترک استفاده میشد پس از گذشت زمان و کوچ قوم نودشت (اغلب به روستای اسپورز کوچ کردن ) و متروکه شدن روستای نودشت این امامزاده تحت مدیریت اهالی روستای اسپورز قرار داشت.سوای از روزگار سخت کنونی این امامزاده ، در گذشته نه چندان دور این مکان رونق خاصی داشته و یکی از معروف ترین بازارهای شمال کشور به نام جبار بازار  به طور سالیانه در آن برگزار میشد . و از گوشه و کنار برای فروش محصولات خودشان را به آن میرساندند و جالب تر از آن هم می توان به برگزاری مسابقات محلی در کنار این بازار اشاره کرد که  سالانه هر منطقه قهرمانان خود رابرای شرکت در آن عازم میکردند که از جمله این مسابقات میتوان به مسابقات کشتی جباربازار اشاره کرد که هر ساله با شور و هیجان خاصی برگزار میگردید . حتی این بازار بعد از ورود روس ها در جنگ جهانی دوم به شمال کشور و اشغال آن رونق خود را حفظ کرد و در برهه ایی از زمان با ورود اجناس روسی به بازار روس ها معروف شد اما بعدها با خروج روس ها دوباره به جباربازار تغییر نام داد و متاسفانه کاری رو که روس ها نتونستند انجام بدهند ما با دستان خودمان انجام دادیم و این بازار کم کم فراموش و محو و نابود شد …………..

اما مسئله نگران کننده الان مدیریت ضعیف هیئت امناء وقت امازاده می باشد که اصلا همانگونه که در شان این امامزاده می باشد به آن رسیدگی نمیکنند و علاوه بر قطع  درختان تنومند و مسن محوطه آن و عدم جلوگیری از حفاری های غیر مجاز به بهانه کشف گنج، با بهانه بازسازی این مرقد مطهر ناخواسته کمر به تخریب آن بسته اند و هم اکنون بنای این امامزاده در اوضاع مناسبی به سر نمیبرد.امیدوارم به سرنوشت جباریازار دچار نشود…………………

دوران ارباب و رعیت

بله !!! روستای اسپورز هم مانند روستاهای دیگر دردوران قبل از انقلاب دارای اربابانی بوده است. از معروفترین اربابان معاصر میتوان به اربابانی به نام معتصم و دکتر علی سنگ نام برد!!!اما ازنظر اهالی دکتر علی سنگ از بقیه اربابان رئوف تر بودند و ایشان املاک خود را بدون درگیری و به صورت مساوی بین اهالی روستا تقسیم کردند که این زمین ها امروزه به زردچوبه جار معروف است!!!

افسانه های محلی

گدشتگان میگویند که در روستای اسپورز و در منطقه گرم کلا قطعه زمینی به صورت تپه وجود دارد که به شاه نشین معروف است و گفته میشود در زیر این تپه بقایای ظروف قدیمی و گنج مدفون شده است .

و دیگری اینکه در محوطه امام زاده جبار سنگی وجود داشت که وزن چندانی نداشت و معیار محک نیت افراد می بود ، بدین صورت که اگر فردی نیت درستی نداشت یه هیچ عنوان نمیتوانست آن را از سر جای خودش تکان دهد ولی شخصی با نیت صحیح به راحتی می توانست آن را از جای خودش حرکت داده و آن را به  جابجا کند.

این نوشته از قدیمی ترین افراد روستای اسپورز مرحوم حاج رضا علی عباسی اسپورزی  ( 150 سال عمر کرده بودند ) و مرحوم شیخ حسن تقوی جمع آوری گردید و مدیریت وبلاگ از آقای مهدی عباسی اسپورزی  که در راه ارائه این مطالب گرانبها یاری رساندند صمیمانه قدردانی میکند.