اولی – خدافرین – آذربایجان شرقی
روستای اولی درطول ۴۶درجه و۲۸دقیقه شرقی وعرض۳۸درجه و۵۲دقیقه شمالی قرار دارد و از توابع بخش خدآفرین شهرستان کلیبر واقع در استان آذربایجان شرقی می باشد فاصله روستا از جاده اصلی جلفا خدافرین حدود۸کیلومتر است.در مورد وجه تسمیه نام اولی که در "نزهت القلوب حمدالله مستوفی (تالیف۷۴۰ ه-ق) ازآن بنام "اویلق"وجزوروستاهای درجه یک منطقه یاد شده نظرات بسیاری مطرح شده عده ایی واژه اولی را بر گرفته کلمه اولیاء بعلت وجود قبر یکی از امامزاده گان که گفته می شود خواهر سید جبرئیل است می دانند وعده ای دیگر آنرا مشتق از کلمه آولیق که در ترکی به جایی که در آن "آو"یا "مارال"زیاد باشد گفته می شود که نظر اخیر باتوجه به اینکه کوههای اطراف روستا تاحدود ۳۰سال پیش زیستگاه مارال بوده واکنون هراز گاهی هم برخی ادعای مشاهده یک یا دو راس از آن رامیکنند جندان دور از ذهن به نظر نمیرسد.
محدوده روستا از نظر تقسیمات آب و هوایی جزء مناطق با اقلیم سرد و دارای زمستانهای طولانی بوده و برای چندین ماه از سال پوشیده ازبرف است.
بافت روستای اولی بواسطه احاطه ی باغات و سایر عوامل کالبدی نظیر ناهمواری ها، بستر سنگی، شیب تند اراضی و شرایط اقلیمی خاص، کاملا فشرده و فقط در محدوده شمالی روستا امکان توسعه محدود وجود دارد
در شرق و پایین ترین قسمت روستا ،دو رودخانه ی پرآب که یکی ازآن دو از کوههای کرینگان ودیگری از کوهها وجنگلهای بالا دست روستای اولی سرچشمه می گیرند در جریان است که با صدای دلنواز و منظره منحصر به فردش زینت و زیبایی خاصی بر روستا بخشیده است که پس از آبیاری مزارع وباغات روستا بطرف ارس سرازیر شده وباغات روستاهای پایین دست مثل احمدآبادومرزآباد راآبیاری کرده وبه ارس میریزد
اقتصاد روستا بر اساس باغ داری ودام داری است و بیشتر روستاییان دارای باغات پربار و وسیع هستند عمده محصولات کشاورزی روستا عبارتند از گردو –انگور-زغال آخته و…. دراین روستا علاوه براین محصولا باغی مردم به کشت" لوبیا چیتی" که نمونه اعلای این محصول مختص همین روستاست می پردزاند .
مهمترین محدودیت روستا در تولید وارائه ی محصولات به بازارهای منطقه ای، دوری از بازار مصرف می باشد که باعث افزایش هزینه حمل می گردد . ضمن اینکه روستای اولی با توجه به آب وهوای مفرح وخنک در فصول سرد سال وجود زیارتگاه در مسجد این روستا (که همه ساله افراد زیادی از روستاهای اطراف جهت زیارت بدانجا می آیند)وجنگلهای بکر ووحشی توانایی بالقوه ای برای تبدیل شدن به منطقه توریستی را دارد . مردم این روستا در ازمنه خیلی دور چنانکه از لهجه آنان و نام کوهها ومکانهای روستا برمی آید به تاتی که از زبانهای ایران باستان که به گفته "کسروی"در کتاب "آذری یا زبان باستان آذربایجان"زبان قوم ماد بوده سخن می گفتند که بعدها با غلبه ترکی این زبان در روستای "اولی" به فراموشی سپرده شده ولی در روستای بالا دست "کرینگان" هنوز مردم به این زبان سخن می گویند .روستای اولی از نظر معماری وبافت روستایی جزو روستای کم نظیر است چون روستا در سراشیبی دامنه کوه قرار گرفته پشت بام خانه پایینی حیاط همسایه بالایی محسوب میشود واین امر بدون هیچ مشکلی برای اهالی سالهای سال است که ادامه دارد
در ساخت خانه های این روستا از سنگ وچوب وگل استفاده شده وشگفت اینکه ساختمانها با این مصالح ابتدایی در دو یا حتی سه طبقه احداث شده اندکه البته برای استحکام آن از چوبی بنام "سال"که در هر یک متر درداخل دیوارها بصورت موازی قرار می گیرد استفاده می شده و بجز مدرسه ومسجد کل روستا همان بافت سنتی وقدیمی خود را حفظ کرده است .ولی با همه این اوصاف روستا بعلت قرار گرفتن درمنطقه صعب العبور هنوز از داشتن یک راه روستایی مناسب بی بهره بوده که اگر مسولین کمر همت برای توسعه وآبادی آن ببندند بلاشک در آینده ایی نه چندان دور یکی از قطبهای مهم گردشگری وتفریحی استان تبدیل خواهد شد.