سراج محله – گلوگاه – مازندران
سایتها و وبلاگهای روستای سراج محله
شهرستان گلوگاه – استان مازندران
برای دیدن عکسهای زیبا از روستای سراج محله اینجا را کلیک کنید
شناسایی روستای سراج محله
روستای سراج محله واقع در دهستان کلباد شهرستان گلوگاه در ۵ کیلومتری این شهر و در ۲۰ کیلومتری شهرستان بهشهر واقع شده است .
سراج در لغت به معنای نور و روشنایی می باشد
این روستا از طرف شمال به اراضی زراعی و دریای خزر یا خلیج میانکاله و از طرف جنوب به سلسله جبال رشته کوه البرز و از طرف شرق به روستای تیله نو و از طرف غرب به روستای تیرتاش محدود می گردد.
سراج محله در ۲۰ کیلومتری شهرستان بهشهر و ۵ کیلومتری شهرستان گلوگاه واقع شده است .
این روستا از سه قسمت بالا محله ،پایین محله و ته دره که همه بصورت یکپارچه و به نام سراج محله تشکیل شده است.
طول جاده روستا از جاده بین الملی ساری – گرگان به داخل روستا ۵/۱ کیلومتر و آسفالت می باشد.
شرایط اقلیمی روستا تابع شرایط حاکم بر منطقه دارای آب و هوای معتدل و مرطوب خزری می باشد.
گویش رایج در این روستا مازندرانی می باشد و مردم این روستا همگی مسلمان و دارای مذهب شیعه می باشند.
سراج محله دارای طول ۵۳ درجه و ۴۵ دقیقه و عرض ۳۶ درجه و ۴۴ دقیقه می باشد.
آدرس پستی روستا هم ۴۸۶۳۱ می باشد.
وضعیت اجمالی زمین شناسی:
این روستا به علت مجاورت با رشته کوه البرز دارای خاک تکامل یافته و نسبتاً عمیق با پی اچ قلیلیی می باشد.
خاک روستی سراج محله از دو قسمت تشکیل شده است که عبارتند از :خاک قسمتهای شمالی که رسی و مرغوب است و خاک قسمت جنوبی یا کوهپایه ای که از خاکهای ماسه ای تشکیل شده و کشاورزی را با مشکلاتی روبرو می کند.
خصوصیات آب و هوا:
به طور کلی اقلیم در هر ناحیه تحت تاثیر عوامل متعدد هم چون عرض جغرافیایی ارتفاعات،دوری و نزدیکی بقه دریا و جهت بادها و … قرار دارد و این عوامل نقش مهمی در بوجود آمدن تیپ های مختلف اقلیمی دارند.
روستای سراج محله به علت مجاورت با رشته کوه البرز دارای آب و هوای معتدل و مرطوب خزری می باشد.از لحاظ درجه حرارت سردترین آن در ماههای دی و بهمن بین ۱ تا ۳ درجه می باشد و گرمترین آن با ۳۲ درجه در مرداد ماه می باشد.
بارندگی:
این روستا به دلیل دارا بودن آب و هوای معتدل خزری دارای یخ بندان نمی باشد اما میزان متوسط بارندگی در این روستا حداکثر آن در ماههای آذر فدی و بهمن می باشد و در منطقه کوهپایه میزان بارندگی ۱۰۰۰ میلی متر است جهت جریان باد در مدت بیشتر سال شمال شرقی به جنوب غربی است و در شب جهت وزش باد از جنوب به شمال است اما در روز جهت وزش باد از شمال به جنوب است.
امکانات بالقوه آب:
آب روستای در قدیم از چشمه ای که در نزدیکی روستا به نام سنگ بن و هم چنین از طریق رودخانه تامین می شد البته استفاده از آب چشمه تنها در زمستانها بوده اما مردم روستا برای رفاه حال خود به فکر چاره افتادند بدین ترتیب که چشمه ای در وسط جنگل قرار دارد آب چشمه از سال ۱۳۵۲ بوسیله لوله های فلزی وارد روستا می شد.آب پس از طی مسافتی در محل به نام منبع آب می ریزد این منبع آب گنجایش ۱۵۰ متر مکعب می باشد و آب از طریق لوله ها در کل روستا تقسیم می شود.ساعات تقسیم آب اوایل صبح و غروب است و در حال حاضر با رشد جمعیت اهالی این روستا با کمبود مواجه هستند.برای کشاورزی تعداد چاههایی که در روستا وجود دارد حدود ۱۰ درصد می باشد که این چاهها عمیق می باشند و بالای ۸۰ متر عمق دارند که برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد همه این چاهها در شمال روستا و در قسمت پایینی جاده سراسری ساری – گرگان واقع شده است این چاهها آرتزین موتوری هستند و اکثر این نوع چاهها دارای موتور و پمپ سانتریفوژ و با لوله آبده ۲ تا۴ اینچ می باشندو به طور متوسط با این موتور و پمپ ۱۲ لیتر در ثانیه آبکشی می شود اما عمق چاههای عمیق ۸۰ تا ۱۲۰ متر و دیواره چاهها بوسیله لوله فولادی پوشش یافته که قطر لوله جداره بین ۸ تا ۱۲ اینچ است که آبکشی بوسیله پمپهای توربینی انجام می گردد و روستا دارای قنات نمی باشد اما رودخانه ای وجود دارد که از وسط محل می گذرد و روستا را به دو قسمت تقسیم می کند یک قسمت روستا که در بالای تپه واقع شده و یک قسمت کوچک روستا که در پایین (معروف به ته دره) واقع شده است. این رودخانه دارای ۲ متر عمق و ۷ متر عرض می باشد.
شرح رودخانه سراج محله:
رودخانه خورشید کلا که از دامنه های شمالی البرز سر چشمه می گیرد و پس از گذشتن از غرب روستای تپه و نظام محله و خورشید کلا وارد خلیج گرگان می گردد.مهد این رودخانه سراج رود است که آبهای روستاهای سراج محله -نصرت آباد و تیله نو وارد رودخانه خورشید کلا می کند. گاهی رسوبات و آبرفتهای این رود کوچک خسارت نه چندان مهمی به راه شوسه ساری و گرگان وارد می کند این رودخانه پس از عبور از راه شوسه وارد خلیج می گردد اداره راه و ترابری در سال ۱۳۷۲ برای آماده سازی کمربندی شهرستان بهشهر از این رودخانه بهره برداری نمود.هم چنین در سال ۱۳۵۸ جهاد سازندگی اقدام به احداث پل بر روی این رودخانه نموده است که اهالی ته دره برای رفت و آمد مشکلی نداشته باشند و همچنین اهالی روستای نصرت آباد برای رفت و آمد از این پل استفاده می کنند.روستای نصرت آباد در قسمت جنوب شرقی روستای سراج محله واقع شده است و اهالی این روستا از راه آسفالت روستای سراج محله استفاده می کنند.
سابقه بروز حوادث طبیعی در روستا:
روستای سراج محله دارای رودخانه ای است که از وسط محل می گذرد و روستا را به دو قسمت کوچک و بزرگ تقسیم می کند و هر چند سال یکبار سیل مهیبی از آن سرازیر می شود. حدود ۳۰ سال پیش سیل مهیبی از این رودخانه سرازیر شد که اهالی قسمت کوچک روستا که به ته دره معروف است را دارای مشکل ساخت چنانکه سیل دو دهنه رودخانه را فرا گرفت و با خود حیواناتی مانند اسب و گوسفند و تنه درختان تنومند را بهمراه خود برد و مردم برای نجات از این سیل به بالای روستا پناه بردند البته این سیل هر چند سال یکبار بوقوع می پیوندد و خوشبختانه تا کنون خسارات جانی به بار نیاورده است.روستای سراج محله به دلیل مجاورت با رشته کوه البرز منطقه زلزله خیزی نمی باشد ولی حدود ۷۰ سال پیش زلزله ای در روستا رخ داد که مردم روستا را مجبور کرد به مسجد روستا پناه ببرند این زلزله چندشب متوالی رخ داد که اهالی این روستا در این چند شب به مسجد جامع پناه بردند این زلزله خسارات جانی و مالی به بار نیآورد و بعد از آن دیگر زلزله ای به شدت رخ نداده است.
وضعیت نیروی انسانی روستا:
تحولات جمعیت و خانوار در سه دهه سر شماری اخیر(۱۳۸۴-۱۳۷۵-۱۳۶۵ )
سال |
جمعیت |
خانوار |
بعد خانوار |
نرخ رشد به درصد |
۱۳۶۵ |
۱۵۴۶ |
۳۱۰ |
۹۸/۴ |
۶/۲ |
۱۳۷۵ |
۱۷۹۳ |
۳۷۸ |
۷۴/۴ |
۷/۰ |
۱۳۸۴ |
۱۶۹۷ |
۴۱۵ |
۰۸/۴ |
۶/۰ |
جمعیت این روستا بر اساس آمار خانه بهداشت در سال ۱۳۸۴ معادل ۱۶۹۷ نفر در قالب ۴۱۵ خانوار بوده است که نسبت به سال ۱۳۷۵ دارای کاهش رشد معادل ۱/۰ بوده است.علت کاهش رشد جمیعت کنترل موالید از طریق مراکز بهداشتی- درمانی و هم چنین عامل مهاجرت روستائیان بوده است.
وضعیت آموزش روستا:
فراوانی جمعیت روستا بر حسب سواد
جنس |
بیسواد |
سواد قرآنی |
سیکل |
دیپلم |
فوق دیپلم |
لیسانس |
فوق لیسانس |
جمع |
مرد |
۹۴ |
۱۵ |
۱۰۷ |
۱۰۶ |
۹ |
۱۵ |
۱۱ |
۳۷۵ |
زن |
۱۹۴ |
۲۰ |
۹۴ |
۹۰ |
۶ |
۹ |
– |
۴۱۳ |
جمع |
۲۸۸ |
۳۵ |
۲۰۱ |
۱۹۶ |
۱۵ |
|
|
|
مطالعات اقتصادی روستای سراج محله:
اساساً ساختار اقتصادی هر مجتمع زیستی تابعی از سطح تکامل اجتماعی ساکنین آن بوده و میزان پیچیدگی و یا ساده بودن آن به میزان دانش ،بینش و تجربه مردمی که در آن مجتمع زیستی زندگی می کنند بر می گردد.به بیان دیگر به هر میزان درجه توسعه انسانی (سطح سواد – بهداشت –مسکن – اشتغال و …) فضاهای جغرافیایی بیشتر باشد ساختار اقتصادی این گونه از جوامع نیز متنوع تر و پیچیده تر شده و از حالت معیشتی خارج می گردد. مراکز روستایی به خاطر وابستگی شدیدی که به زمین و آب دارند از ساختار اقتصادی بسیار ساده ای برخودار بوده و بقا و استمرار آنها در گرو عوامل طبعیی همچون آب،زمین،مرتع،جنگل و … می باشد.
وضعیت کلی اشتغال روستا:
شغل اصلی مردم روستا کشاورزی بوده و بسیاری از اهالی به شغلهای اداری در شهرستان بهشهر و شهر های دیگر مشغول به کار می باشند تعدادی از جوانان و اهالی هم در دخانیات تیرتاش مشغول به کار هستند.روستای سراج محله دارای ۱۲۰ کارمند -۱۲۵ کارگر -۱۵ دامدار (بصورت صنعتی) می باشد البته تعداد کل دامداریهای روستا سراج محله ۱۰۵ واحد می باشد که ۱۵ واحد آن صنعتی و بقیه خانگی می باشد. ۶۰ نفر از اهالی هم دارای شغل آزاد می باشند.
انواع و میزان تولیدات عمده روستا در بخشهای عمده فعالیت:
محصولات کشاورزی روستا شامل : مرکبات – گندم – برنج – سویا – پنبه – کلزا – علوفه و سیاه ریشه (هلو – انار ) می باشد .در قسمت کوهپایه ای روستا تمام زمینها دارای درخت انارمی باشد که جلوه خاصی را به این روستا داده است و انار یکی از میوه های رایج در بین مردم این روستا می باشد.
باغداری:
انواع درختان موجود در روستای سراج محله شامل :درخت انار – نارنگی – انجیر – پرتقال و … می باشد که بیشتر تولیدات باغداری روستا برای مصارف خانگی است و تعداد کمی از محصولات را برای فروش به بازار می فرستندو باغداری نقش عمده ای در امور خانواده ایفا نمی کند.در این روستا بیشتر محصولات کشاورزی کشت می گردد .