بنده قرا – کوهسرخ – خراسان رضوی
سایتها و وبلاگهای روستای بنده قرا
شهرستان کوهسرخ – استان خراسان رضوی
روستای بنده قرا
این روستا یکی از سی روستای تابع شهرستان کوهسرخ است. این شهرستان از جهت شمال به نیشابور( شهرستان عشق آباد )، از جنوب به شهر کاشمر، از غرب و شمال غرب به سبزوار ( شهرستان ششتمد )، از جنوب و جنوب غرب به شهرستان بردسکن و از شرق به تربت حیدریه محدود است. این شهرستان در گذشته از لحاظ اداری بخش و تابع شهر کاشمر بود و در سال ۱۳۸۴ به شهرستان تبدیل شد. این شهر شامل چند دهستان و حدود ۲۵ روستا است و بر سر راه کاشمر به نیشابور قرار دارد. فاصله آن تا کاشمر ۳۰ کیلومتر و تا نیشابور ۱۰۰ کیلومتر و تا سبزوار از راه نیشابور ۲۱۰ کیلومتر و از راه فرعی حدود ۱۲۰ کیلومتر و تا بردسکن ۷۵ کیلومتر و تا تربت حیدریه از راه کاشمر ۹۵ و از راه فرعی ۷۰ کیلومتر و تا مشهد ۲۲۰ کیلومتر است.
روستای بندقرا در غربی ترین نقطه این شهرستان (کاشمر) و آخرین روستای آن و در مرز شهرستان بردسکن و شهرستان ششتمد (سبزوار) قرار دارد و از سمت شمال غرب به روستای دهنو از توابع ششتمد سبزوار به فاصله هشت کیلومتر و از سمت غرب به روستای سنگ پیر از توابع شهرستان بردسکن به فاصله پنج کیلومتر، از شرق به روستای خرو ( به کسر خاء و سکون راء و واو ) به فاصله پنج کیلومتر، از سمت شمال به روستای توندر (به فتح تاء و واو و سکون نون و فتح دال و سکون راء ) به فاصله دوازده کیلومتر هر دو از توابع شهرستان کوهسرخ، و از جنوب به روستای خوشاب به فاصله بیست کیلومتر از توابع بردسکن قرار دارد. فاصله این روستا تا شهرستان کوهسرخ و شهرستان بردسکن هر یک ۴۴ ، تا کاشمر از راه کوهسرخ ۷۴ و از راه بردسکن ۹۴، تا سبزوار از راه اصلی ۱۳۹ و از راه فرعی حدود ۹۰، تا نیشابور ۱۴۴، تا مشهد از راه نیشابور ۲۵۴، و از راه کوهسرخ و کاشمر و تربت ۲۹۴، و از راه بردسکن و کاشمر و تربت ۳۱۴ کیلومتر است.
روستای بندقرا در منطقه ای کوهستانی و خوش آب و هوا با تابستانی معتدل و زمستانی نسبتا سرد، در جنوب کوه مرتفع یخدان و در شمال کوه باغدشت واقع شدهاست (۱). در روزهای تابستان در این جا کسی نیاز به کولر ندارد و در شبهای آن در پشت بام یا داخل حیات بدون پتو و لحاف نمی توان خوابید.
این روستا چنان که از نامش پیداست محل اتصال چند روستا است و از چهار طرف با راه های چهارگانه به روستاهای اطراف راه دارد. محصولات کشاورزی این روستا عبارت است از: گندم، جو، لوبیای قرمز و سفید، نخود، سیبزمینی، انواع هندوانه و خربزه، چغندر، انواع سبزی ها و علوفه ها، انواع انگور، بادام، زردالو، هلو، گردو و … . شغل بیشتر مردم اینجا کشاورزی و دامداری است. برخی نیز به قالی بافی و تجارت مشغولند. مردم این دیار افرادی با هوش و خلاق و کار آفرین و مبتکر هستند. مردم بعضی از روستاهای اطراف به این روستا لقب بندر داده اند بدان جهت که داد و ستد و تجارت در آن رونق تمام دارد و هر کالایی در آن داد و ستد می شود. بسیاری از مردم این دیار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به شهرهای تهران، مشهد، کاشمر، قم، بردسکن، خلیل آباد و دیگر شهرها و روستاهای نزدیک به شهرها مهاجرت کرده اند(علت اصلی مهاجرت خشک سالی های پی در پی گذشته است).
از قدیم ( اوایل عصر پهلوی ) در این روستا مدرسه ابتدایی وجود داشت. بعد از انقلاب مدرسه راهنمایی و ابتدایی دخترانه هم ساخته شد و هم اکنون با نام مدرسه شهید محمد ناصری فعال است. این روستا از حدود ده سال قبل از انقلاب آب لوله کشی داشت. هم اکنون شمار زیادی از فرزندان این روستا در مقاطع مختلف تحصیلی در دانشگاهها و حوزههای علمیه در حال تحصیل هستند.
آب و زمین در این روستا کم است. سالی که آب فراوان است، زمین کم است و سالی که آب کم است بسیاری از زمینها بدون کشت می ماند. مردم این سامان از کشت آبی و دیم هر دو بهره می برند.
مناطق اطراف و نامهای آن:
کاریز بالا یا به لهجه محلی کرز بالا؛ نام منطقه ای مرتفع و بسیار وسیع در شمال روستا است که از روستا به طول حدود هفت کیلومتر ادامه دارد و شامل کوهها و دره های بسیار است مانند کوه سیاه و کوه یخدان و تنگل مومیایی. این تنگل دارای چشمه ای آب با آب نسبتا متوسط و اشجار و باغها و زمینها و مزرعه های کشاورزی و زمین ها و اراضی دیم است. درختان این منطقه غالبا درختان گردو و بادام و انگور و هلو و زردالو و … است. البته حدود پانزده سال قبل به علت یک بیماری ناشناخته بیشتر و بلکه تمام درختان آنجا خشک شد و به سرزمینی بایر تبدیل شد ولی مردم دوباره درخت کاشتند.
دره یخدان (تگ یخدان)(۲)
صحرای بنده قرا
این صحرا منطقه ای مثلث شکل و متوسط و سرزمینی حاصل خیز نزدیک روستا و از سمت شمال به سمت شرق کشیده شده است و از قنات بزرگ روستا مشروب می شود. این قنات آبی بسیار سرد و خنک و در سالهای پر باران آب بسیار دارد و قیمت هر ساعت آب آن از تمام آبهای دیگر چشمه سارهای روستا گرانتر است. همچنین است قیمت زمینهای آن. در این منطقه در پانزده سال پیش باغ فراوان بود که جز درختان گردو و توت همه خشکید و از آن همه سرسبزی و طراوت اندکی بیش نماند.
سرچشمه
این منطقه در شرق روستا واقع است و سرزمینی است گود و دارای چشمه ساری پر آب و مزارع و زمین های آبی بسیار و باغهای اندک است. مزارع آن صحرای پایین نام دارد.
گودال گز، قطیر چنار و گرمک
پی نوشت ———————
(۱) کوه یخدان با ارتفاع حدود ۳۰۰۰ متر از سطح دریا و ۱۵۰۰ متر از سطح روستا به شکل مخروطی کامل با قطر حدود ۳۵ کیلومتر با درهها و چشمه ها و قنات های بسیار شش تا ده روستا را در دامن خود جای داده است. در بالای قله این کوه چاه های سنگی طبیعی به عمق ۱۵ تا ۳۰ متر و بیشتر وجود دارد که برف های زمستان بارش در درون آنها تا اواخر مرداد ماندگار است. آب قنات ها و چشمه های اطراف آن بسیار خنک و معدنی و از آب های بسیار خالص و پاک ایران است. به عنوان مثال آب چشمهه بلوچ آن به اندازهای خنک است که یک لیوان آن را به سختی می توان تا ته سر کشید. در گذشته که روستاها از نعمت برق محروم بود و هنوز استفاده از یخچالهای صنعتی همگانی نشده بود مردم روستاهای اطراف در تابستان از یخهای چاه های آن بهره می بردند. این کوه از نظر نظامی اهمیت زیادی دارد زیرا از بالای آن در هوای صاف می توان با چشم غیر مسلح شهرهای سبزوار و بردسکن و حتی نیشابور را دید. فاصله روستای بندقراء تا نوک قله کوه یخدان شش کیلومتر است با این وجود در میان روستاهای اطراف دارای نزدیکترین فاصله است. تا کنون امکان عبور هیچ وسیله نقلیه ای تا نوک این کوه فراهم نشده است. کوه باغدشت حدود ۲۵۰۰ متر از سطح دریا و ۱۰۰۰ متر از سطح روستا ارتفاع دارد و طول تقریبی آن ۲۵ کیلومتر است. کوه آتش فشان و مرتفع و دراز باغدشت، چون دیواری بزرگ و بلند از غرب به شرق کشیده شده و جلو روستاهای سنگ پیر و بنده قراو خرو و تجرود را گرفته و در انتهای قسمت غربی خود به سلسله کوههای هفت شاخ شمال کاشمر منتهی می شود.
