روستای سامقان / جغتای / خراسان رضوی
شهرستان جغتای – استان خراسان رضوی
samghan.blogfa.com/
samghan553.blogfa.com/
samghan.parsiblog.com/
سامقان
روستایی است درمیان جوین، بخش هلالی تقریباً بین عبدل آبادریواده وخداشاه.حدود ۱۳۰خانوار جمعیت دارد.ساکنانش به زبان ترکی صحبت می کنند.از اماکن باستانی جوین است که نامش درکتاب های تاریخی زیاد به چشم می خورد.
علت نامیدن این محل به سامقان چه بوده است؟این اسم ازدو تکواژ :سام +قان(کان)=سامقان تشکیل شده است ویک واژه ی مرکب است.درمعنای قان(کان) به معنای :معدن،سرچشمه ومنبع چیزی؛شک نیست وبسیاری ازمکان های ایرانی این پسوند راباخودارند:ارکان،اردکان،و…
درتبدیل «ک»فارسی به «ق»عربی هم شکی نیست.نزدیکترین دلیلش همین روستای «کارجی» جوین است که بعدازآمدن عرب ها «قارزی»شده است.روستاهای دیگری ازجوین این بلابه سرشان آمده است «سیرقان» و«زرقان»است.
بنده معانی مختلف سام راازفرهنگ های مختلف درزیر آورده ام.آن چیزی که باعقل وذوق من تناسب دارد معناهای زر(طلا)،خیزران(نوعی نی) وچلپاسه(همان کلپاسه ی خودمان)
۱) این که سامکان به معنای معدن ومحل طلاباشد امکان دارد چون روستای دیگری هم به اسم زرقان (معدن زر)درجوین وجود دارد.این که دوستان بخاهند ارتباطی بین این روستا وزر پیداکنند،باید گفت که نیاز نیست زر همیشه به معنای همان فلز باشد بلکه می تواند کنایه ازحاصل خیز بودن یک روستا باشد.
۲) سام می تواند درمعنای «خیزران »باشد.سامقان روستایی است که به کال شور نزدیک است.درگذشته ی نه چندان دور که آب قنات ها به «اولنگ» جاری می شدندوسپس به کال شور می پیوستند،کنار کال شور تبدیل به یک نی زار بزرگ شده بود.شاید به اعتبار وجود نی زارها،آن راسامقان نامیده اند.
۳) سام اسم یک جانورهم هست .مخصوصاً اسم چلپاسه که فرهنگ ها آورده اندمی توان گفت به علت وفور این جانوردرآن محل ،آن راسامکان گفته اند.ولی دوتفسیر اول بهتر به دل می نشیند.
برگرفته از:وبلاگ گه گدگ جوینه (علی اکبر ملایجردی)
