روستای مجارشین / اسکو / آذربایجان شرقی

سایتها و وبلاگهای روستای مجارشین
شهرستان اسکو – استان آذربایجان شرقی
majarashin.ir/
majarshin.blogfa.com/

majarshin1.blogfa.com/

مجارشین (میرزانشین) (به انگلیسی : majarshin ، به ترکی آذربایجانی: məcarşin ) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان گنبرف بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده‌ و در حدود ۶۵ کیلومتری کلان شهر تبریز قرار گرفته است. جمعیت این روستا بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ ، ۱۱۲۲ نفر بوده است .

مجارشین روستایی تاریخی است که در دل طبیعت سرسبز، بکر و کوهستانی استان آذربایجان شرقی واقع شده است. همچنین «مجارشین» گنجینه‌ای از آثار تاریخی، مناظر طبیعی و جاذبه‌های گردشگری متعدد و متنوع به شمار می‌رود.
بارزترین مشخصه‌های فعالیت‌های اهالی این روستا کشاورزی ، دامداری و قالی بافی می‌باشد.پوشش گیاهی مجارشین را بیشتر درختان گردو و صنوبر ( قلمه ) تشکیل داده است.
دامداری در این روستا به دلیل وجود مراتع زیاد و مخصوصا مراتع سرسبز سویوخ بولاغ و آغ دره نسبت به روستاهای اطراف گسترده‌تر می‌باشد که نتیجه آن وفور محصولات لبنی و به تبع آن کمک به اقتصاد خانوار روستایی می‌باشد.

مجارشین از نظر وضع طبیعی، روستایی کوهستانی با خانه‌های پلکانی است و دارای جاده آسفالته با شهرستانهای اسکو و آذرشهر می‌باشد.

روستای مجارشین همچنین محل تلاقی دو جاده آذرشهر به گنبرف و همچنین اسکو به گنبرف می‌باشد که از این لحاظ نیز از موقعیت بسیار ممتازی نسبت به روستاهای اطراف خود دارا می‌باشد.

مسجد صخره ای مجارشین

کوه اوریان (اوریان داغی) مرتفع ترین نقطه روستا می‌باشد که ارنفاع قله آن ۲۸۵۰ متر می‌باشد.

یکه سورا کوهی است که روستای مجارشین در دامنه های آن ایجاد شده است و از تقدس زیادی بین اهالی روستای مجارشین برخوردار است. به طوری که بعضی از اهالی به خصوص زنان این روستا برای نذر و نیایش به بالای کوه می‌روند.

بعد از انقلاب بیشتر اهالی روستا به شهرهای تبریز، آذرشهر و ایلخچی مهاجرت کرده‌اند که اصلی‌ترین علت آن مانند دیگر روستاهای ایران بیکاری و عدم درآمد کافی اهالی روستا بوده است . تخمین زذه می شود حدود دو برابر جمعیت فعلی مجارشین در شهر تبریز ساکن باشند.



وجه تسمیه ( علت نام گذاری )


مجارشین، در اصل میرزانشین (میرزه (میرزا ) رشین – میرزه (میرزا ) نشین ) بوده و در زمان سیاست یکسان سازی فرهنگی رضا شاه پهلوی که تغییر نام جاهای ایران بخصوص آذربایجان جزئی از این سیاست بود، نام این روستا نیز مانند دیگر جاهای تغییر یافته ایران ، تغییر یافته است. البته اهالی این روستا و روستاهای اطراف نام این روستا را با گویش قدیمی خود یعنی "میرزه رشین" (یا همان میرزانشین ) بکار می‌برند.

شعری از"عاشیق­ عباس ­توفارقانلی" ( نابغه ای بوده که در اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم می زیسته است) درباره­ ی "توفارقان­چای"به جهت کار رفت اسامی چند روستا از جمله "مجارشین" :


باشینا دوندویوم توفارقان چایی

 عجب سرخوشونا گلیر

توکولور اَنیر تاختیندان

 آل قوجا گۆنبر سنه  گلیر

بره سین(بناسین) باغلادی قاردان 

توکولور قیه دن یالدان

کئچر آغجا, کوردواردان

 آل میرزه رشین سنه گلیر

همچنانکه از شعر بر می آید,"مجارشین" از زبان عاشیق عباس"میرزه رشین" آورده شده است . این شعر در زبان تعداد کثیری از مردم به خصوص"عاشیق­های" روستاهای حوزه­ ی "توفارقان چایی" موجود است و غالب افراد هنگام قرائت شعر منسوب به عاشیق عباس توفارقانلی نام این روستا را "میرزه رشین" آورده اند (لازم به یادآوری است که از لحاظ ثبات , کلمه و اصطلاحات  موجود در اشعار و امثال  نسبت به  گفتار روزمره و معمولی سخت­تر دچار تغیرات می­شوند.) و البته اهالی روستا و روستاهای اطراف به شکل" میرزه رشین" تلفظ می نمایند.

به کرات مشاهده  شده است که بعضی از روستاها به اسم یک شخص خاص  مثل بانی اولیه روستا یا خان منطقه  یا  کتخدای روستا  و یا عارف و بزرگی شهرت یافته اند و اسم روستا " میرزه رشین" است.

کلمه میرزا به معنای مخفف میرزاده و میرزاد و امیرزاده(لغت نامه دهخدا) مرزا و شاهزاده و امیرزاده. (ناظم الاطباء)پیشتر از القاب شهزادگان بود. و در اصل امیرزا بود که الف آن از کثرت استعمال حذف شده و معنی ترکیبی آن امیرزاده باشد بر این تقدیر مرزا به حذف یاء چنانکه مشهور است درست نباشد مگر بعض استادان آورده‌اند. (از غیاث )

میرزا ۱ – ( صفت ) امیرزاده فرزند امیر شاهزاده . توضیح باین معنی در عهد سربداران و تیموریان و صفویان [ میرزا ] باول و آخر اسامی افزوده میشد: میرزا شاهرخ شاهرخ میرزا میرزا بایسنقر و در عهد قاجاریه باخراسامی : [ محمد علی میرزا احمد میرزا. ۲ – منشی دبیر:[ میرزا و محرر ( چاپارخانه ) پنج نفر. ۳ – باسواد تعلیم یافته . توضیح بدو معنی اخیر باول اسامی می افزودند : میرزا حسن خوشنویس . ۴- گاه در اول اسامی افراد ( بدون امتیازطبقاتی ) می افزودند ( امیر و آقا در اول اسامی و خان در آخر آنها ) و افاده احترام گونه ای میکرد: میرزاجعفر میرزا محمد .(فرهنگ معین )

پس میرزا با پسوند نشین دو معنی دارد یکی به "معنای جایی که اقامتگاه امیرزادگان و بزرگان باشد"  و در معنای دیگر به معنی جایی که مردم آن نویسنده باشد . یا شغل مردم آن نویسندگی باشد .

با توجه به آثار باستانی گورستان مجارشین که سنگ قبرها دارای نوشته های فراوانی هستند می توان میرزانشین را ، به جایی که شغل مردم آن نویسندگی باشد معنی کرد .

 


گورستان تاریخی مجارشین

پیشینه

اگر چه از پیشینه این روستا اطلاع دقیقی نیست اما از آثار باستانی به جا مانده که به دوران‌های تاریخی پس از اسلام مربوط می‌شود، می‌توان به قدمت زیاد این روستا پی برد.

گورستان تاریخی مجارشین

یکی از مناطق تاریخی روستا، گورستان تاریخی مجارشین هست که در آن سنگ قبرها دارای نوشته‌هایی به زبان عربی هستند که نشان دهنده رواج نوشتن زبان عربی در زمانهای دور در این روستا می‌باشد. این گورستان نیز از آثار به جا مانده از دوران‌های تاریخی پس از اسلام می‌باشد

 


بوشلار


بوشلار

یکی دیگراز این آثار بوشلار (خانه‌های صخره‌ای تاریخی مجارشین ) می‌باشد. این خانه‌ها، صخره‌ای و در دل کوه کنده شده‌اند و دارای طاقچه‌هایی هستند که نشان از زندگی انسانها در این محل در گذشته‌های دور دارد. این خانه ها بشتر به شکل تدافعی و جهت درامان ماندن از مهاجمان کنده شده اند.

مسجد صخره ای مجارشین

مسجد صخره ای مجارشین مربوط به سده‌های میانی و متاخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.


برکه گوگلی

جاذبه های گردشگری

این روستا علاوه بر آثار تاریخی ذکر شده به علت وجود انبوهی از درختان و چشمه های فراوان که بعضی از آنها جزء چشمه های آب معدنی می باشد و عبور رودخانه گنبر چایی از کنار آن از طبیعت بسیار زیبایی برای گردشگری برخوردار است .

از دیگر جاهای دیدنی این روستا برکه گوگلی در دامنه "کوه چانگیل" میباشد.

معروفترین چشمه های مجارشین عبارت است از : مهیر چشمه سی ، آغ بولاغ چشمه سی ، رستم چشمه سی ، قویی چشمه




اقتصاد

مهمترین منبع درآمد اهالی روستای مجارشین فروش محصولات کشاورزی از جمله گردو، گل محمدی و بیدمشک خام و… می باشد . همچنین فروش شیر تولید شده از دام سنگین و سبک یکی دیگر از منابع درآمدی روستا هستند که همگی اینها در فصل بهار و تابستان صورت می گیرد . اما در فصل زمستان قالی بافی و فروش آن مهمترین منبع درآمد اهالی این روستا می باشد.

مجارشین مانند دیگر روستا های اطراف با وجود اینکه یکی از روستاهای شهرستان اسکو می باشد اما بیشترین و یا می شود گفت تمام دادوستد وخرید و فروش اهالی روستا با شهر آذرشهر می باشدو بیشتر برای کارهای اداری به شهرستان اسکو رفت و آمد می کنند.



شیوه مالکیت و بهره برداری ارضی

با توجه به این که بیشتر روستا های ایران قبل از اصلاحات ارضی به شیوه ارباب رعیتی یا نظام اربابی و بوسیله ارباب یا خان اداره می شدند ، بر خلاف آنها شیوه مالکیت و بهره برداری ارضی در روستای مجارشین به صورت « خرده مالکی » بود و ارباب یا خان وجود نداشت و مردم خودشان مسئول اداره روستا و مالکیت زمین بودند . در این شیوه از بهره برداری ارضی ، مالکیت زمین زراعی به دست بهره بردار بود و بهره بردار یا همان خرده مالک که بیشتر رئیس خانوار نیز بود در زمین خود به همراه خانواده به فعالیت زراعی می پرداختند.



محصولات کشاورزی مجارشینآبشاری زیبا در مجارشین

عمده ترین مجصولات زراعی روستای مجارشین گندم ، جو ، یونجه ، نخود ، سیب زمینی ، خیار و…. می باشد

همچنین عمده ترین محصولات باغی روستای مجارشین گردو ، بادام ، سیب ، آلبالو ، زردآلو ، آلوچه ، آلو ، گل محمدی و… می باشد.



جمعیت

براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ جممعیت روستای مجارشین ۱۱۲۲ نفر و تعدادخانوار آن ۳۱۵ خانوار بوده است .

همچنین براساس سرشماری ۱۳۸۵ تعداد خانوار این روستا ۲۶۷ و جمعیت آن ۱۰۷۸ نفر بود که از این تعداد ۵۴۰ نفر مرد و ۵۳۸ نفر زن بودند . همچنین جمعیت کل باسوادان روستا ۸۰۰ نفر بوده که از این تعداد جمعیت مردان باسواد ۴۲۵ نفر و جمعیت زنان باسواد ۳۷۵ نفر بوده است .




آب و هوا


این روستا به علت واقع شدن در یک منطقه کوهستانی و ییلاقی دارای آب و هوایی معتدل در تابستانها وآب و هوای سرد در زمستانها میباشد. میزان بارندگی سالیانه دراین روستا در حدود۵۰۰-۶۰۰ میلیمتر است.



 سد مجارشین
سد مجارشین
 

سد مجارشین، سدی است مخزنی باارتفاع ۲۴ متر، ۶ متر پی و ۱۸ متر ارتفاع تاج و با سنگ و ملات ساخته می شود. حجم تنظیمی این سد در حدود ۱۵۰ هزار متر مکعب و حوزه سد با مساحت تقریبی ۵ کیلومتر مربع بوده و دبی سیلاب آن ۵ متر مکعب در ثانیه می باشد. این سد برای تامین آب کشاورزی ۵۰ هکتار از اراضی پایین دست آن ساخته می شود . همچنین این سد برای کنترل سیلابهای آغ دره درحال ساخت می باشد .




امکانات و تاسیسات روستای مجارشینچایلاخ های مجارشین

  • برق ، آب لوله کشی ، تلفن ثابت
  • خانه بهداشت ، بهورز ، پزشک خانواده
  • سامانه جمع آوری زباله
  • نمایندگی پخش نفت سفید
  • نمایندگی پخش سیلندر گاز
  • دفتر مخابرات ، دفتر فناوری اطلاعات وارتباطات (ICT) روستایی
  • مدرسه ابتدایی و راهنمایی
  • شرکت تعاونی روستایی



موقعیت جغرافیایی

مهیر چشمه سی


مجارشین در عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۴۴ دقیقه و طول جغرافیایی ۴۶ درجه و ۹ دقیقه واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا ، ۲۰۵۰ متر می باشد. مساحت روستای مجارشین ۱۶۰ هزار متر مربع می باشد. همچنین فاصله این روستا با شهر اسکو ۳۰ کیلومتر و با شهر آذرشهر ۲۰ کیلومتر میباشد .

  • ارتفاع کوه اوریان : ۲۸۵۰ متر
  • ارتفاع آناخاتون : ۲۸۲۰ متر
  • ارتفاع چانگیل : ۲۵۵۰ متر
  • ارتفاع یکه سورا : ۲۱۷۰ متر





موقعیت جغرافیایی روستای مجارشین




نمونه مکانهای جغرافیایی مجارشین



« مهیر »، « چانگیل »، « پرزو وای گوزائی »، « رستم چشمه سی »، « گوللی »، « قدیر آلی قبرستانی » ، « گو گلی »، « یکه سورا »، « بوشلار » ، « قوشا گل » ، « کورا گل »، « سقی قیه » ، « چاخماق داشلی » ، « زینه لر »


« در پایان از آقای مهدی حنفی بخاطر ارئه تصاویر روستای مجارشین در فضای مجازی تشکر و قدردانی می نمایم »

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *