لاسم – آمل – مازندران

لاسم در چهارده کیلومتری جنوب رینه /ده از دهستان بالا لاریجان شهرستان امل و از شرق

با روستای قزقان چای (وزنا و زرمان) ازشهرستان فیروز کوه

ازاستان تهران همجوار میباشد واز جنوب به رشته کوه قره داغ درشمال شهرستان دماوند

واز شمال به کوه حوض شاه (صیون) و کوه عبرت که بوسیله راه مال رواز طریق دهنه

مرچ با نوا ارتباط دارد وازشرق به روستای

زیارواز شمال شرقی از طریق راه مالروبه روستای نوا وایراء واب اسک

ارتباط دارد.

****************

اگر از مسیر آمل به تهران حرکت کنیم در جاده هراز نرسیده به پلور به دوراهی و پل می رسیم که تابلوی لاسم و فیروزکوه نصب شده است و با طی حدود ۱۴ کیلومتر جاده اسفالته به طرف شرق نظاره گر روستای لاسم خواهیم بود. این روستا یکی از زیباترین مناطقی است که جذابیت ویژه ای دارد یکی از شعبات رود هراز رودخانه ای که از کوهسار پر برف لاسم سرچشمه گرفته و در نزدیکی پلور به رود هراز می پیوندد.

*لاسم در ارتفاع بلندی از سطح دریا قرار گرفته است و به خاطر این ارتفاع هوای بسیار سرد و طاقت فرسا در زمستان و هوای خنک و با صفا در تابستان دارد *این ویژگی را اکثر جاهای دیگر ندارد به طوری که در اکثر سالها در ماه مرداد شاهد ریزش برف و باران وتگرگ می باشیم.این روستای زیبا چون سایر روستاهای این بخش که در سراشیبی یک دره قرار دارند نیست بلکه در یک دشت زیبا و وسیع که از غرب به شرق و عرض تقریبی ۲ کیلومتر از شمال تا جنوب امتداد دارد به همین دلیل اگر در حدود  روز پای درخت ها و نهال هایی که در پای دره کاشته شده اند آب نرسد خشک خواهند شد و ارتفاع زیاد و هوای سرد و خشک سبب می شود که اکثر مواد غذایی با استفاده از وسایل برودتی مدت ها سالم مانده و فاسد نمیشوند.

درباره نام این روستا نقل قول هایی وجود دارد :

۱-. لاسم به معنی ( سمی وجود ندارد ) می باشد که به این معناست که در هوای روستا هیچ مسمومیتی وجود ندارد.

۲-اینکه در زمان حیات امامزاده هاشم پلور نامه ای رد و بدل می شود که نامه را لای سم اسب می گذارندتا دردست دشمنان آن حضرت قرار نگیرد که نقل قول اول بیشتر صحیح به نظر می رسد.

لاسم از غرب به منطقه قزونچای که پس از گردنه ی کیاکتل واقع است به روستاهای زرمان و وزنا از غرب به محدوده زیار و پلور و از شمال به روستای نوا پس از گردنه ی املا و سنگین او به روستای ایرار از جنوب به سلسله جبال البرز محدود می شود سلسله کوهی که در جنوب لاسم از غرب به شرق ادامه دارد یکی از کوه های بلند سلسله جبال البرز است که در جغرافیای عمومی قله قره داغ که به زبان محلی سیاه کمر نام دارد در مقابل لاسم قرار دارد منطقه انگمار لاسم یکی از بهترین شکارگاه های ایران محسوب می شود و در شرق سیاه کمرواقع است که دارای چشمه های متعدد و گواراست لاسم به جهت دارا بودن آب زیاد و زمین های کشاورزی وسیع و گسترده به ورامین کوچک نام گرفته است گندم آن در منطقه دماوند و سایر مناطق لاریجان طرفداران فراوان داشت اما در حال حاضر به علت مقرون به صرفه نبودن کشت بعضی از آنها همانند گندم وجو به کلی منسوخ شده است اما در حال حاضر عدس باقلا ، نخود ، سیب زمینی و نخود فرنگی کشت می شود که هر کدام از این محصولات در شهرستان آمل و محدوده معروفیت خاصی دارد. یکی دیگر از محصولات روستای لاسم قارچ است که به صورت وحشی در کوههای این محل رشد می کند که بی اغراق خوشمزه ترین قارچ وحشی مازندران است که طرفداران بسیاری در منطقه لاریجان ، مازندران و تهران دارد.

رودخانه لاسم که سرچشمه آن از چشمه سارهای انگمار لوبون مرچ چنگیزخان و چهل چشمه است هیچ زمانی بدون آب نیست و به همین علت آمادگی هر نوع زراعت کوهستانی در آن وجود دارد.از نظر پرورش دام و محصولات لبنی لاسم در گذشته برتریهای خود را نسبت به سایر روستاهای منطقه ثابت کرده است به طوری که لبنیات آن در سایر مناطق طرفداران فراوان داشت اما متاسفانه امروز به خاطر روی آوردن اهالی به کارهای کم زحمت شهر تقریبا" دامداری کم شده و در تابستان به علت متقاضی فراوان مواد گوشتی و لبنی از روستاهای اطراف تهیه می شود.

تاریخچه این روستا به صورت مکتوب و مدرن دیده نشده است اما به گفته گذشتگان بنای اولیه در منطقه فعلی محل نبوده بلکه در شرق این روستا در منطقه ای به نام مرچ به معنی سبزه دار که چشمه های متعددی دارد و منطقه ای سرسبز و خرم است بوده است البته آن آبادی چون خرابه حمام در آن منطقه قابل رویت می باشد.در منطقه نور مازندران افرادی هستند که پسوند مرچی به دنبال نام خانوادگی دارند که خود می گویند پدرانشان در این مکان می زیستند.

از شخصیتهای علمی این روستا مرحوم آیت الله حاج ملا علی را می توان نام برد که در علم و پرهیزگاری مشهور بودند. وی در عصر قاجار و معاصر مرحوم آیت الله حاج ملا علی کفی می زیسته که در آن زمان مرجعیت به ایشان پیشنهاد گردید ولی به علت عدم پذیرفتن ایشان مرحوم حاج ملا علی کفی مرجعیت را پذیرفت.مرحوم آخوند ملا نصرالله نیز از علمای عصر خود بودکه ایشان در تمامی علوم زمان از جمله ریاضی ،نجوم ، فقه و عرفان زبانزد خاص و عام بود.

از تفریح گاههای لاسم انگمار ، آب مراد و نیورد و لوبون است که در دوره ی قاجار ناصر الدین شاه چند روزی از فصل تابستان را در سرچشمه های انگمار سپری می کرد که وجود تخته سنگی تداعی کننده این مدعاست که به نام تخت ناصر الدین شاه معروف است .چشمه سارهای معروف این محل چنگیز چال ، لب وازی ، چهل چشمه ، کیان دره ، ول دره و آب مراد مشهور است .از دیدنی های این محل آب مراد است که از چند آبشار تشکیل گردیده که آبشارهای اولیه آن در قسمت های بالا قرار دارد و منطقه شکارگاهی به شمار می رود طرف راست غار در قسمت بالایی مدخل و ورودی آبشار تصویر یک شکارچی با تفنگ به طرف یک بز کوهی نشانه رفته که همراه آن شکارچی دیگری که افسار اسب را نگاه داشته است دیده می شود و این ابیات در زیر آن تصویر روی تخته سنگ حک شده است :

بخ بخ این ماه سلسبیل است می کند اینجا گذار

یا که زمزم گشته جاری قدرت پروردگار

خوش بود اینجا سماور با کباب یارمی

هم ببوسد هم بنوشد هم خورد گوشت شکار

                                              بررسی وضعیت جمعیت شناسی

روستای لاسم از نظر تقسیمات کشوری جزء بخش لاریجان از توابع شهرستان آمل واقع در استان مازندران می باشد. اکثریت ساکنین روستا افرادی هستند که در واقع آن را به عنوان منطقه ی ییلاقی خود برگزیده اند , در شش ماهه ی نخست سال در آنجا حضور دارند و شش ماهه ی دوم سال را در شهرهای همجوار مثل آمل , تهران , فیروزکوه به سر می برند. روستای مذکور در نیمه ی نخست سال دارای ساکنین بسیار زیاد و در نیمه ی دوم سال حدود ۸۰ درصد از ساکنین خود را از دست می دهد. در فصل تابستان جمعیت روستا به حدود ۵۰۰۰ نفر بالغ می شود و در فصل پاییز و زمستان به علت برودت هوا و بازگشت محصلین , ازجمعیت روستا که حالت ییلاقی و قشلاقی دارد کاسته شده و به حدود ۱۵ درصد جمعیت تابستان می رسد . اهالی روستا بیشتر ساکن شهر آمل هستند که در اوایل بهار به تدریج به روستای لاسم می آیند.