چلسبان – زرندیه – مرکزی
معرفی
چلسبان روستایی است در ۸۰ کیلومتری شمال شهر ساوه که در زمستان آب و هوای سرد و در تابستان هوایی معتدل را دارد.
زبان
مردم این روستا مانند سایر روستاهای اطراف به زبان ترکی (که شاخه ای از زبان آذری جنوبی می باشد) تکلم می کنند.
مذهب
مذهب مردم روستا شیعه اثنی عشری می باشد.
مسجد
در مرکز روستا مسجدی بزرگ و قدیمی بنا نهاده شده است که بیانگر قدمت و بزرگی روستای چلسبان می باشد.این مسجد محل عبادات و همچنین اجتماعات روستا می باشد.بر اساس سبک و سیاق معماری مسجد چلسبان این بنا به احتمال قریب به یقین در دوره صفویه ساخته شده باشد. بنای فوق در میان بافت کوهپایه ای روستا و در میان مرکزی این ده بنا شده است. مسجد چلسبان بر اساس طرحی ساخته شده که در آن حیاط به عنوان واحد معماری مرکزی بنا بوده که واحدهای معماری تابعه آن در سه طرف شمال، جنوب و غرب این حیاط مرکزی بنا گردیده اند. حرم یعنی قسمت اصلی مسجد در طرف غرب حیاط ساخته شده و متشکل از یک ایوان وفضای داخلی مسجد بخش اجتماعات می باشد این فضای دارای سه ورودی از جناحین آن است. طرح حرم، بر اساس پلانی مستطیل شکل بنا شده و از داخل دارای صفه هایی ساده می باشد.
ویژگی و شاخصه اصلی این بنا طرحو نقشه قسمت اصلی مسجد یعنی حرم آن می باشد که مستطیلی شکل بنا شده و در ضلع غربی حیاط ساخته شده است.
لازم به ذکر است که مسجد دارای گنبدی نیز بوده که در زلزله سال ۱۳۴۱ قزوین این گنبد نیز ترک برداشت و اهالی جهت اطمینان گنبد را تخریب و به جای آن از تیرآهن و مصالح جدید استفاده کردند.
این بنا به عنوان یک اثر قدیمی در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.
موقعیت
این روستا در بخش خرقان ( به ترکی قاراقان) واقع می باشد که سابق بر این از بخشهای ساوه بود ولی اکنون جزء یکی از بخشهای شهرستان زرندیه می باشد.
دستیابی
جهت رفتن به روستا دو مسیر وجود دارد
۱:از ساوه به سمت همدان حرکت کرده ودر حدود ۵۰ کیلومتری جاده از کنار شهر غرق آباد تغییر مسیر داده به سمت بخش خرقان روستای چلسبان ادامه مسیر می دهیم.
۲: از ساوه به سمت جاده قدیم تهران حرکت کرده و پس از طی ۱۸ کیلومتر به سمت جاده بوئین زهرا تغییر مسیر داده وسپس با طی ۲۷ کیلومتر به ابتدای تقاطع خرقان می رسیم که در اینجا تغییر مسیر داده و به سمت روستا حرکت می کنیم. که این جاده اصلی روستا می باشد.
جمعیت روستا
بر اساس آمار سایت اطلاعات جامع روستایی جمعیت روستا ۵۷۷ نفر می باشد. البته لازم به ذکر است که در تابستان به دلیل شرایط خوب آب و هوایی این جمعیت افزایش می یابد.
محلات و باغات روستا
روستای چلسبان به دو قسمت آشاقی باش و یوخاری باش (بالا ده و پایین ده ) تقسیم شده است که مسجد اعظم روستا همچون نگینی در میدان مرکزی ده قرار دارد.
در نگاه اول به دلیل شیب زیاد تپه ای که روستا بر آن واقع است خانه های روستابه صورت پله پله می باشند که منظره ای بسیار زیبا را به نمایش می گذارد. به دلیل فضای کم و شیب زیاد خانه ها خیلی به هم نزدیک و کوچه ها بسیار تنگ می باشد. به طوریکه وسیله نقلیه به زحمت از داخل کوچه اصلی ده می گذرد.انشاالله در اولین مسافرت به روستا عکسهایی از روستا قرار خواهم داد.
رودخانه چلسبان پس از سرچشمه گرفتن از اینجی قارا وبه هم پیوستن رودهای کوچک دیگر از کنار روستا می گذرد و بعد از طی مسافتها با رودخانه دالی چای یکی شده و از کنار روستای رازقان می گذرد. اکثر باغات روستا در کنار این رود واقع می باشد. مانند خرمنلر باغی، دگیرمان چایی، کهریز چایی، آشاقی باغ، ینگی باغ، کهنه باغ و ….