جلایر – تفرش – مرکزی
باغ های سر سبز و زیبایش چشم هر صاحبدل خوش ذوقی را محو تماشای خویش می کند. زمزمه جویباران و آبشارانش موسیقی دلنشین طبیعت را با زیباترین آهنگ می نوازد و غزل زیبای زراوت را با ناب ترین گل واژه ها می سراید. در بهاران غرش قره چای و طنین رودهای فصلی، داران و کندج به همراه نوای دلنشین کبک های وحشی و صوت عندلیبان و صدای مرموز نسیم که آرام در بین شاخ و برگهای انبوه و سرسبز در جستجوی معبری برای خود است، همه جلوه ای از جمال سرمد است.
روستای جلایر از چند جهت با روستاهای شهرستان ساوه همسایه است، از شمال شرقی با روستای بند چای سابق که اکنون در بستر دریاچه سدالغدیر آرمیده و از شرق با روستای زنگنه – درایام تعطیل بهار و تابستان، روستای جلایر میزبان ده ها خانواده ساوجی است که در سایه درختان و کنار رودهای زیبای این روستا به سر می برند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جاده ارتباطی تفرش – خرازان – خانک احداث شد و محور مواصلاتی خانک – جلایر – سد ساوه به همت مسوولین متعهد شهرستان تفرش به خصوص آقای بهمن اخوان نماینده محترم مجلس در حال اجرا می باشد. و امید است با احداث این محور شاهد رشد و شکوفایی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این روستا و روستاهای مجاور باشیم.
آب و ملک روستای جلایر با روستای کندج مشترک است و این اشتراک عامل اولیه و یکدلی و همیاری و هم اندیشی مردم این دو روستا در عرصه های گوناگون بوده و بزرگانی چون مرحوم کربلایی مشتاقعلی بیک صدری و مرحوم حسین بیک افشاری در ساماندهی اقتصادی و تعالی اجتماعی این روستاها نقش مهمی ایفا کرده اند.
مردم جلایر در ایام دفاع مقدس حضوری فعال در عرصه های نبرد حق علیه باطل داشتند و دو شهید، چهار جانباز و سه آزاده سرافراز تقدیم انقلاب اسلامی ایران کرده اند.
این روستا در دوران جنگ تحمیلی دو شهید بزرگوار بنامهای (شهید محمد ابوالمعصوم وشهید حسن آویژگان) تقدیم انقلاب و نظام جمهوری اسلامی کرده است وسه آزاده ی عزیز بنامهای (علی افشاری و علیرض بندعلی و اسدالله افشاری)و جانبازانی از دوران انقلاب ودوره ی جنگ با درصد جانبازی متفاوت ( بنامهای علی افشاری زمان انقلاب و پرویز وایمندی و…..) از افتخارات این روستا میباشد.جوانان این روستا اکثرا در مقاطع عالی علمی ومشغول تحصیل هستند و به درجات بالای علمی دست یافته اند.از جمله جوانترین پرفسور جهان آقای احسان افشاری و مرحوم دکتر ولی الله افشاری و دکتر عباسعلی علیوردیلو و استاد عباسقلی افشاری ومهندس محمد حسن افشای واستاد محمد حسن افشاری و مهندس پرویز وایمند و….اکثر جوانان با مدارک کاردانی و کارشناسی وکارشناسی ارشد در ادارات و شرکتهای مختلف شهرستان ساوه و تهران مشغول بکار هستند و تعدادی نیز جویای کار
روستای جلایر یکی از خوش آب و هواترین روستاهای استان مرکزی از توابع شهرستان تفرش میباشد .این روستا در ۳۵ کیلو متری شهرستان تفرش و۴۵ کیلو متری شهرستان ساوه قرار گرفته است
این روستا از سمت جنوب به روستاهای کندج وخانک وارتفاعات داران مشرف است و از سمت غرب به روستاهای گزئین وفریسمانه وامامزاده حلیمه خاتون واز سمت شمال به کوه قره داغ وروستاهای مرق ومرقکان وبخش نوبران ساوه واز سمت شرق به سد ساوه وزنگنه وارتفاعات یاستو چیمن منتهی میشود
