اسفنجان – اسکو – آذربایجان شرقی

اسفنجان، روستایی آباد در شش کیلومتری شرق شهر اسکو و مرکز دهستان سهند است. مسیر اسکو به روستای کندوان از میان اسفنجان می‌گذرد. باغ‌های درخت گردو، داشتن گورستان باستانی، روش دفن مردگان و برگزاری آیین قربانی گاو در سی‌وششمین روز بهار سبب شناخته‌شدن اسفنجان در آذربایجان ایران شده است. همچنین، کشفِ مکان «باغ عدن» یا میعادگاه آدم و حوا در کندوان توسط دیوید رال (David Rohl) باستان‌شناس نامدار دانشگاه کمبریج انگلستان، سبب شهرتِ گسترده‌یِ منطقه و توجه با آیین قربانی گاو شد.

مراسم آیینی «سی و ششمین روز بهار» هر سال در روستای اسفنجان برگزار می‌شود. این مراسم در نخستین پنجشنبه‌یِ اردیبهشت ماه با هزینه‌یِ تمام سرپرستان خانوارها و با شرکت تمام مردم انجام می‌شود. ده روز پیش از روز قربانی، ریش‌سفیدان و بزرگان روستا چند نفر را تعیین می‌کنند تا از سرپرستان خانوارها پول جمع‌کنند. میزان پول بر اساس تواناییِ مالی سرپرست  و به دلخواه فرد پرداخت می‌شود. مردم ساکن با اشتیاق به داشتن سهم در قربانی پول می‌پردازند. مردم بر این باور هستند که اگر کسی در قربانی سهمی نداشته باشد، دچار ضرر خواهد شد. افراد تعیین شده پول‌جمع شده و نام افراد را در لیستی می‌نویسند و کار خود را به ریش‌سفیدان و بزرگان گزارش می‌دهند. بزرگان محلی سه روز مانده به مراسم گاو نری را از هفته‌بازار می‌خرند. گاو در طویله‌یِ یکی از اهالی نگهداری می‌شود تا در روز پنجشنبه با مراسمی به قربانگاه برده شود.