زنجیره علیا / شیروان و چرداول / ایلام
شهرستان شیروان و چرداول – استان ایلام
zanjire-nature.persianblog.ir
zanjire-photo.persianblog.ir/
kalajemen.blogfa.com/
زنجیره علیا از روستاهای کوهپایهای است که از سطح دریا ۱۰۸۰ متر ارتفاع دارد. این روستا آب و هوای معتدل کوهستانی دارد.
روستای زنجیره علیا یکی از روستاهای قدیمی استان ایلام است و تنگ باستانی زنجیره و امامزاده پیرحسین از آثار و یادمانهای تاریخی و مذهبی آن به شمار میروند.
تنگ زنجیره در دورانهای گذشته اهمیت سوقالجیشی داشته و در هنگام حملات دشمنان به عنوان مکانی جهت موضعگیری دفاعی مورد استفاده قرار میگرفته است. قدمت این روستا به بیش از دو قرن میرسد.
مردم روستای زنجیره علیا به زبان کردی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سکونت
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای زنجیره علیا ۲۳۶۹ نفر جمعیت داشته است که در سال ۱۳۸۵، به حدود ۲۸۰۰ نفر افزایش یافته است.با مهاجرت روستاییان به حدود ۵۰۰ نفر کاهش یافته است.
درآمد اکثر مردم روستای زنجیره علیا از طریق فعالیتهای زراعی (عمدتاً دیم) تأمین میشود. مهمترین محصولات زراعی روستا گندم، جو، برنج، صیفیجات و عمده محصول سردرختی روستا بادام و زالزالک وحشی است. آویشن، گون و گل گاوزبان از گیاهان و رستنیهایی هستند که جنبه داروی دارند. قالیبافی، گلیمبافی و جاجیمبافی نیز در روستا رواج دارد.
روستای زنجیره علیا در کوهپایه استقرار یافته و بافت مسکونی نسبتاً متراکم دارد. معماری روستای زنجیره علیا زیبا و جذاب است. خانههای مسکونی در دامنه تپه و در جهت شیب طبیعی و نزدیک هم ساخته شدهاند. علیرغم ترکیب معماری سنتی و جدید، بافت کلی روستا هماهنگی و زیبایی خاصی دارد. فضای غالب خانههای روستا را عموماً اتاقها تشکیل میدهند، اتاقها معمولاً بالاتر از کف حیاط قرار دارند و از طریق ایوان قابل دسترسی هستند. ایوان خانهها به طور معمول از سنگ و چوب ساخته شده و حیاط نیز فضای وسیعی را به خود اختصاص میدهد.
نوع مصالح به کار رفته در بنای خانهها با توجه به قدمت آنها متفاوت است. خانههای قدیمی بیشتر از سنگ، خشت و یا گل ساخته شدهاند و سقفهای مسطح چوبی دارند، اما در خانههای جدید از تیرآهن، سنگ و سیمان استفاده شده است.
جاذبههای گردشگری
از مهمترین جاذبههای گردشگری روستای زنجیره علیا میتوان به تفرجگاه بانکول و خرمه، حواشی رودخانه زنجیره و درههای بالادست آن اشاره کرد.
کوه بانکول که جنگلهای تنک دارد، در ناحیه مهراب و در شمال ایلام قرار گرفته و در حدود ۲۳۰۴ متر ارتفاع دارد. رودخانههای مورت، کنگیر و آب زنگان از این کوه سرچشمه میگیرند. طبیعت این کوه که از سمت جنوب شرقی به کوه مانشت اتصال یافته، با در آمیختن فضای کوه و جنگل، مناظر و چشماندازی رنگارنگی را پدید آورده است.
چشمههای دره بالادست روستای زنجیره از دیگر جاذبههای طبیعی روستا به شمار میرود که در بهار و تابستان، به محل مناسبی برای استراحت و گذران اوقات فراغت گردشگران تبدیل میشود.
تنگ باستانی زنجیره و همچنین بنای امامزاده پیرحسین از جمله آثار و جاذبههای تاریخی و مذهبی روستا به شمار میروند و قدمتی طولانی دارند.
صنایع دستی روستای زنجیره علیا شامل انواع قالی، گلیم و جاجیم در طرحها و رنگهای متنوع است که توسط زنان و مردان روستا بافته میشوند.
مردم روستای زنجیره علیا از لباسهای محلی نیز استفاده میکنند. پوشاک مردان شامل شلوار کردی و شال، گیوه، دستار و ستره است. زنان نیز لباسهای محلی میپوشند و سربندهای مخصوص بر سر میبندند. معمولاً بلندی پیراهن زنان به اندازهای است که بر روی پای آنان میرسد. زنان روستایی از چادر و روسری نیز استفاده میکنند.
مراسم چمر، مراسم عید قربان و عید نوروز و برگزاری مراسم عروسی محلی از مشخصههای فرهنگی روستای زنجیره علیا است.
بازیها و ورزشهای محلی جایگاه ارزندهای در میان ساکنان روستا دارند. در گردهماییهای روستایی، جشنها و بعضی مراسم خاص، برخی از بازیها نیز انجام میشود. در روستای زنجیره علیا پلان، قلان، کلاوروان و چوزر از بازیهای مشهوری به شمار میروند.
موسیقی محلی ابزار بیان احساسات و منویات درونی مردم روستا است.
انواع نغمههای محلی در گویش کردی و لری با همراهی انواع سازها و دهل و هوره در میان مردم روستا رواج دارد. دفنوازی از رایجترین نواهایی است که در مراسم مذهبی و جشنها مورد استفاده قرار میگیرد.
زنان هنرمند روستای زنجیره علیا انواع غذاهای محلی لذیذ و خوشمزه روستایی را میپزند. انواع کبابهای محلی، ترخینه، قرمه، بژی برساق، شلکینه و آبگوشت محلی از رایجترین غذاهای روستای زنجیره علیا محسوب میشوند.
دسترسی: این روستا از طریق شهر سرابله و شیروان، با جادهای آسفالت قابل دسترسی است.