روستای دولت آباد / دامغان / سمنان

تاریخچه روستای دولت آباد دامغان

روستای دولت آباد دامغان، روستایی در مجاورت جاده اصلی تهران ـ مشهد و در ۱۸ کیلومتری غرب شهر دامغان است. این روستای تاریخی از توابع دهستان قهاب صرصر و بخش امیرآباد دامغان می باشد که طی آخرین سرشماری در سال ۱۳۸۵ جمعیتی برابر ۵۴ نفر دارد که از این تعداد ۲۶ نفر مرد و ۲۸ نفر زن می باشند. همچنین بیش از ۳۵ نفر از اهالی روستا با سواد هستند. روستای دولت آباد مانند بسیاری از روستاهای شهرستان دامغان دارای سابقه تاریخی است. اما وجه متمایز آن را می توان در وجود قلعه ای بزرگ درست در کنار جاده اصلی تهران ـ مشهد دانست که سالیان سال است شکوه خود را به مسافران عبوری از این مسیر نشان می دهد. چهره این قلعه با گذشت قرن ها فرسوده و چروکیده شده است اما هنوز هم دیوارها و بادگیر بلند آن گوشه ای از عظمت گذشته اش را به یاد بازدیدکنندگان می اندازد. قلعه از دو بخش تشکیل شده است که یک بخش آن را دیواره های بیرونی تشکیل می دهند و بخش دیگر شامل دیواره های داخلی و خانه های خشتی و شاه نشین می باشد. ورودی اصلی قلعه از داخل روستا و از ضلع غربی آن است. یک دروازه به اندازه تقریباً عبور یک اتومبیل و ارتفاعی بلند با دو درب چوبی سنگین و محکم که در حال حاضر همیشه باز است. ورودی قلعه بسیار زیبا طراحی شده به گونه ای که می توان گفت نسبت به سایر بخش های قلعه دیدنی تر می باشد. اما باز هم گذشت زمان و عدم توجه به این اثر تاریخی خرابی های بسیاری در بخش ورودی قلعه به جا گذاشته است که جز تاسف بازدیدکنندگان چیز دیگری در برندارد.

با عبور از درب ورودی وارد محوطه بین دو دیوار قلعه می شویم دیوارها چنان بلند هستند که عبور از بین آن ها مانند عبور از یک دره با صخره های بلند است. وجود این سبک ساختمان خود دلایل متفاوتی دارد که می توان یکی از مهمترین آنها را محافظت و امنیت بیشتر از قلعه دانست. چنانچه دشمن از دروازه اصلی عبور می کرد ساکنین قلعه با تجمع در پشت دیوارهای داخلی می توانستند دوباره با مهاجمین به مقابله بپردازند. هم دیوارهای داخلی و هم خارجی در چهار طرف دارای برج های نگهبانی هستند که از روی آنها می شود به تمامی قلعه و اطراف آن تسلط داشت. در حال حاضر در بخش غربی دیوار داخلی قلعه تنها یک درب فلزی کوچک وجود دارد که احتمالاً در همین اواخر گذاشته شده است چون تعداد کمی از مردم روستا هنوز هم در داخل قلعه زندگی می کنند. در بخش شرقی قلعه دیوارهای خارجی به دلیل فرسایش خرابی های بیشتری مشاهده می شود اما بادگیر بلند قلعه در آن قسمت خودنمایی می کند. بادگیری به سبک بادگیرهای مردم کویر، بر روی بخش شاه نشین.

در داخل قلعه خانه های بسیاری وجود دارد که اکثر سقف های آن تخریب شده است. اما ویژگی مشترک این ساختمان ها را می توان در دو طبقه بودن آنها برشمرد. هر طبقه به صورت زیبایی دارای طاق ها و مقرنس های جالبی می باشد که توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می کند. بخش جنوبی قلعه یکی از بهترین مناظر از این اثر تاریخی را به علاقه مندان نشان می دهد. تمامی دیوارها و برج های دیده بانی به همراه بادگیر قلعه و در افق شمالی آن کوه های سر به فلک کشیده البرز همه و همه باعث می شوند که شما صحنه ای زیبا از تاریخ و طبیعت را در کنار هم به نظاره بنشینید. اطراف قلعه باات پسته زیادی وجود دارد و در حال حاضر بیشتر مردم روستا در بخش غربی و خارج از دیوارهای این قلعه زندگی می کنند. درآمد آنها از کار کشاورزی و باغداری به خصوص پسته کاری می باشد. با توجه به نام روستا می توان دوره آبادانی آن را به بعد از اسلام مرتبط دانست. برخی این روستا و قلعه آن را محل حکومت حاکم دامغان یا ایالت قومس می دانند.

به هر حال وجود این قلعه در کنار جاده اصلی تهران ـ مشهد یکی از مزایای با ارزش این روستا است که در صورت بازسازی قلعه به یکی از نقاط گردشگری دامغان و حتی محلی برای اسکان مسافران عبوری از این منطقه تبدیل می شود.

 
برگرفته شده از سایت تاریخانه دامغان : http://www.tarikhaneh.com/