سردار شهید حاج رجبعلی آهنی-سلطانی-نهبندان

یکبار که زخمی شده بود ، شبانه به سنگرش رفتام و از جراحتش پرسیدم ، گفت : زخم مهمی نیست . باور کن از این گلوله بدنم هیچ احساس ناراحتی نمی کنم.
قبول حرفهایش برایم سخت بود . تصمیم گرفتم شب را در کنارش به صبح برسانم . نیمه های شب از خواب بیدار شدم . آقای آهنی در حالیکه به پشت تکیه کرده بود ، نشسته و به آرامی زمزمه می کرد . آثار درد در چهراه اش نمایان شده بود . پرسیدم : آقا حتماً دردت شدید شده!
صحبتم را قطع کرد و گفت : نگران درد من نباش . آهی کشید و ادامه داد : درد من آوارگی و بی خانمانی مردم جنوب کشور است . آنهایی که از دست دشمن در بیابانها سرگردان شده اند. از فکر بی پناهی آنها خوابم نمی برد.
………………………………………………………………………………………..

مسافر خانه ی خدا
چاووش توی کوچه پیشاپیش کاروان می خواند. بوی اسفند، کوچه را پر کرده بود.
از صبح زود که کسی آمده بود و توی کوچه های ده جار زده بود که کاروان حجاج نزدیک است، توی دلم غوغایی بود. کارها خیلی زود رو به راه شده و مادر، حیاط را آب و جارو کرده بود. دیگ ها را همان جا توی حیاط پشتی، بار گذاشته بودند.
چند قالی و پتو به در و دیوار کوچه زده بودند و وسط کوچه را با گلدان و فانوس تزئین کرده بودند.
ننه، آب حوض را عوض کرده بود اما نگذاشته بود که من دست به سیاه و سفید بزنم. گفته بود من همان جا توی اتاق بمانم. گفته بود:
تو بار شیشه داری! باید خیلی مواظب باشی. هوا هم سرد شده، خیلی زود سرما می خوری.
وقتی صدای چاووش توی کوچه ها پیچیده بود گفته بود:
می روی توی اتاق بالا، پنجره را باز می کنی چهار پایه را می گذاری و می نشینی. توی کوچه هم نمی آیی.
خواسته بودم چیزی بگویم اما داد خدا نگاهم کرده و گفته بود:
نگران نباش هر کاری باشد من انجام می دهم.
و من نشسته بودم آن بالا رو به روی پنجره تا کاروان از راه برسد و آقا جان، بعد از شش ماه از سفر برگردد. دلم برایش تنگ شده بود. وقتی می رفت اشک توی چشم هایم حلقه زده بود. گفته بودم آقا جان، برای بچه دعا کنید و او لبخند زده بود. توی چهره اش نور عجیبی بود.
چاووش که از پیچ کوچه پیچید، تا آقا جان از میان تاق نصرت ها بگذرد، نتوانستم چهره اش را ببینم، انگار میان دود اسفند و همهمه ی جمعیت گم شده باشد. بعد یک باره دلم فرو ریخت. تکیده و لاغر شده بود. داد خدا، دستش را گرفته بود.
تا از پله ها پایین بیایم رسیده بود توی ایوان. جلو دویدم و دستش را بوسیدم. سرد بود. گفتم:
زیارت قبول.
پیشانی ام را بوسید. سرفه کرد. گفتم:
مریض شدید؟
گفت:
نه دخترم خسته ام.
آخر شب بود که مهمان ها رفتند. آقا جان من و خداداد را صدا زد. سرفه هایش شدیدتر شد. و قرمز شده بود. مادر فیتیله گرد سوز را بالا کشیده بود. آقا جان به من گفت: بروم نزدیکش بنشینم. ظرفی را جلویم گذاشت و گفت:
این آب زمزم است به نیت تو و پسرت آورده ام.
خندیدم و گفتم:
شاید دختر باشد!
آقا جان نخندید اما باز سرفه کرد و گفت:
برایش دعا کردم که با ایمان باشد و به راه خدا برود.
بعد بقچه اش را باز کرد و پارچه ی سبزی را از تویش بیرون آورد و گفت:
این پارچه هم تبرک شده است، بپوشانش سوغاتی خودتان را مادرت می دهد.
از جایش بلند شد. بعد انگار که سرش گیج رفته باشد، دستش را روی تاقچه گذاشت و به دیوار تکیه داد. تو چشم هایش اشک بود. گفت:
از بچه خوب مواظبت کن. امانت الهی است.
توی دلم یکباره لرزید.
روز اول، حال اقا جان بدتر شده بود. تا دکتر بیاید، ننه چند جور جوشانده درست کرد که برایش بردم اما به هیچ چیز دست نزد. فقط سرفه می کرد. غروب روز دوم بود که تمام کرد.
باور نمی کردم. فقط گریه می کردم. داد خدا می گفت:
برای بچه خوب نیست.
اما من نمی توانستم خودم را آرام کنم. سنگین شده بودم. ننه نمی گذاشت سر خاک بروم و می گفت:
آقا جان خیلی سفارش این بچه را کرده.
بیست روز بعد از فوت آقا جان، بچه به دنیا آمد. ننه از پارچه ی سبز برایش لباس دوخته بود. وقتی چشم هایم را باز کردم، داد خدا بچه را توی بغلم گذاشت. سفید و قشنگ بود، انگار آن لباس سبز، یک تکه نور بود. مثل وقتی که آقا جان از مکه برگشته بود. دوباره یاد حرف آقا جان افتادم. به داد خدا نگاه کردم و گفتم:
دلم می خواهد اسمش را بگذاریم رجبعلی تا اسم آقا جان زنده بماند.
قبل از اذان ظهر بود که پیش نماز توی گوش بچه اذان خواند. چند قطره از آب زمزم را توی دهانش ریختیم و دعا کردم تا رجبعلی، مثل آقا جان، با ایمان و با خدا باشد و مثل او مسافر خانه ی خدا شود.

حرف ناحق
هر روز همین طور بود. توی کلاس که می آمد، اول می ایستاد و خط کش بلندش را کف دستهایش می زد. می ایستاد و نگاهمان می کرد. من ردیف اول می نشستم و رجبعلی ردیف آخر. از همه بزرگتر بود. وقتی کنارش می نشستیم، انگار از آقای معلم می ترسیدم اما او همان روز اول که آمده بود، ما را از هم جدا کرد، انگار با ما لج باشد.
روز اول، همین که وارد شده بود، رو به رجبعلی کرده و با صدای زنگ دارش پرسیده بود:
تو با این هیکلت این جا چکار می کنی؟
از این حرفش ناراحت شده بودم می دانستم که بقیه بچه ها هم حال من را دارند. همه توی کلاس رجبعلی را دوست داشتند. درسش از همه بهتر بود. خیلی هم مهربان بود.
فکر می کردم حالاست که دعوا به پا شود اما رجبعلی، آرام از سر جایش بلند شد و با ادب گفت:
آقا اجازه، تازه سه سال است که توی روستای ما مدرسه آمده. تا قبل از این، تا پنج تا آبادی آن طرف تر هم مدرسه نبود. این شد که ما نتوانستیم درس بخوانیم. حالا هم توی این کلاس، از همه بزرگتریم. اما ان شا الله جبران می کنیم.
آقا، درس رجبعلی از همه بهتر بود.
یکی از بچه ها گفته بود.
کی گفته تو بی اجازه حرف بزنی؟
بعد پوزخندی زد و گفت:
بعدا معلوم می شود کی نمره هایش از همه بهتر است.
آن روز، معنی حرفش را درست نفهمیدم. حتی رجبعلی هم نفهمید، چون توی راه که می رفتیم گفت:
باید تا می توانیم درس بخوانیم. این معلم از آن معلم های سخت گیر است. اما باید بداند که بچه های این آبادی، زرنگ و درس خوانند.
اما ماجرا شکل دیگری بود. از فردای آن روز، شکل درس دادن و درس خواندن بچه ها عوض شد. هر روز، آقا معلم بچه ها را مجبور می کرد کاری برایش انجام بدهند. پسر کدخدا مبصر کلاس شد. بقیه هم، هر روز باید چیزی با خودشان به مدرسه می آوردند. یک سبد تخم مرغ، یا اردک و مرغ و خروس، نان گردو یا شیر، هر کس باید چیزی می آورد، بسته به این آقا معلم که هوس چه چیزی کرده باشد.
چند بار رجبعلی اعتراض کرده بود اما آقا معلم جوابش را با تندی داده بود. چاره ای هم نبود، چون، خودش هم مدیر بود، هم ناظم بود و هم معلم.
هوا کم کم سرد شد و برف همه جا را پوشاند. یک روز رجبعلی، بچه ها را دور هم جمع کرد و گفت: بچه ها ما آمده ایم اینجا با سواد شویم. احترام معلم سر جایش اما این آقا دارد به ما زور می گوید. اگر همه تان با هم متحد شوید، می شود مجبورش کنیم دست از این کارها بردارد. می توانیم حتی چند روز سر کلاس نرویم.
نمی دانم چه کسی خبر را به آقا معلم رسانده بود. توی کلاس که آمد، اخم هایش توی هم بود. چند بار با خط کش درازش روی کف دستش کوبید و بعد با صدای بلند گفت:
آهنی!
من زود گفتم:
بله آقا.
گفت:
با تو نبودم.
باز گفت:
آهنی.
داداش گفت:
بله!
گفت:
بلند شو ببینم.
رجبعلی از جایش بلند شد. آقا معلم گفت:
شنیده ام مادرت دستکش های خوبی می بافد. می خواهم هفته ی آینده بروم مشهد. یک جفت دستش خوب می خواهم برای سوغاتی. می خواهم نخ هایش را هم خودت بریسی.
رجبعلی همان طور که ایستاده بود گفت:
آقا مادر ما چند روز است که مریض است. فکر نمی کنم تا هفته ی بعد بتواند دستکش را برایتان حاضر کند.
آقا معلم گفت:
من سه روز دیگر دستکش را می خواهم. اگر بدون دستکش آمدی راهت نمی دهم.
توی راه، رجبعلی ساکت بود و حرفی نمی زد. به خانه که رسیدیم، زود همه ی ماجرا را برای مادر تعریف کردم.
مادر چند روز بود که مریض شده و توی رختخواب افتاده. خبر را که شنید، به سختی از جایش بلند شد و گفت:
نمی خواهد غصه بخوری. تا هفته ی دیگر، خودم دستکش را برایش می بافم.
رجبعلی دست مادر را گرفت و سر جایش خواباند و بعد گفت:
آقا معلم حرف زور می زند، من هم زیر بار زور نمی روم. این را گفت و از خانه بیرون رفت.
نزدیک غروب بود و هنوز رجبعلی به خانه برنگشته بود. چند جا دنبالش گشتم. اما پیدایش نکردم. مادر مرا دنبال دایی فرستاد. دایی جان گفت:
شاید رفته باشد سر قبر پدرش.
فانوس به دست راه افتادیم. درست گفته بود. همان جا بود. داشت نماز می خواند. نمازش که تمام شد، راه افتادیم طرف خانه.
رجبعلی گفت که دیگر به مدرسه بر نمی گردد. می گفت دلم نمی خواهد مادرم به خاطر من مجبور باشد کار کند. می گفت:
من نمی توانم حرف ناحق را قبول کنم.
فردای آن روز رجبعلی با یکی از ماشین های عبوری به تهران رفت. یک بار برایمان نوشت که توی تهران، هم کار می کند و هم درس می خواند و تا آن معلم از روستا نرود، بر نمی گردد.

فرار
از وقتی عکس امام را دیده بود، برق عجیبی توی نگاهش بود. زودتر از همه می آمد، مثل یک شاگرد مشتاق، نهج البلاغه به دست می گرفت:
آقای مهندس، می خواهم قبل از شروع جلسه برایم از امام بگویید.
می دانست وقتی آیت الله خامنه ای را به ایرانشهر تبعید کرده بودند، من آن جا توی جلسات حاضر شده ام.
گاهی تعجب می کردم که چطور خسته نمی شود. وقتی به بیرجند منتقل شدم، ساختمان مرکز کشاورزی نیمه کاره بود. دنبال کسی می گشتم که، هم کاری باشد و هم درست کار. این جا و آنجا هم پرس و جو کردم گفتند: اگر رجبعلی آهنی را بتوانی راضی کنی، برد کرده ای.
این شد که راه افتادم توی روستا. سر زمین بود اول که از دور دیدمش، باور نکردم که این آدم ریز نقش، بتواند مسئول کارهای ساختمان مرکزی به آن بزرگی بشود. اما چند روز بعد از این که کارش را شروع کرد، فهمیدم اهالی روستا چرا او را معرفی کردند.
از صبح زود که کار را شروع می کرد، تا غروب بدون خستگی این طرف و آن طرف می رفت. غروب هم وضو می گرفت و نمار می خواند و بعد می آمد سراغ من تا از انقلاب و امام برایش بگویم، تا بقیه جمع شوند.
گاهی یادمان می رفت حتی شام بخوریم. بعضی وقت ها، بقیه که می رفتند می پرسید:
مهندس، اگر خوابت نمی آید قرآن بخوانم.
آن وقت دیگر نمی فهمیدیم چه طور زمان گذشته است تا صدای موذن می آمد، می گفتم:
وقت نماز صبح است
و او لبخند می زد و پنجره را باز می کرد تا صدای اذان را بهتر بشنویم.
چند شب بعد از این که عکس امام را که بچه ها از مشهد برایم فرستاده بودند، نشانش دادم، یک شب با ذوق و شوق توی اتاق آمد و گفت:
نمی دانم خبر دارید که با چند تا از افسر های ۰۴ رفت و آمد دارم؟
خبر داشتم؛ سری تکان دادم. گفت:
مدت هاست با آنها حرف می زنم. برای شان از آقا گفته ام و از انقلاب که نزدیک است. راضی شان کرده ام که از پادگان فرار کنند.
این را که گفت، انگار نوری توی چشم هایش تابید. لبخند زدم. باور نمی کردم این همه روی افسر های شاهنشاهی تاثیر گذاشته باشد. گفت:
می خواستم عکس آقا را نشان شان بدهم.
بلند شدم، عکس را از لای قرآن بیرون آوردم. گفتم:
باید خیلی مواظب باشی، اگر تو را با این عکس بگیرند…
بقیه حرفم را نزدم. لبخند زد. عکس را گرفت، دست هایش می لرزید. عکس را به لب هایش نزدیک کرد و بوسید. به طرف در رفت اما باز برگشت و گفت:
چند تا چیز دیگر هم می خواهم، چند دست لباس شخصی و وانت شما را.
گفتم:
وانت که متعلق به شماست، لباس هم.
حرفم را قطع کرد و گفت:
لباس هایم را خودم جورمی کنم. امشب هم برنامه ریزی فرار را برای تان می آورم تا نظر بدهید.
می دانستن دقتش در برنامه ریزی بی نظیر است و از روی ادب می خواهد نقشه ی فرار را برایم شرح دهد.
وقتی رفت، خودم را با کارها سر گرم کردم اما دلشوره ی عجیبی داشتم. می ترسیدم او را با عکس بگیرند یا ماجرای فرار افسر ها لو برود.
نزدیک غروب بود که برگشت. کمی هیجان زده بود. عکس را به من داد و گفت:
آقای مهندس، امشب، نقشه را عملی می کنیم. برای شروع، شش تا افسر از پادگان فرار می کنند تا بعد چند نفر دیگر.
گفتم:
به این سرعت، چطوری می خواهی شش تا افسر را آن هم توی این اوضاع و حوال، فراری بدهی؟