سیور – سمیرم – اصفهان
سایتها و وبلاگهای روستای سیور
شهرستان سمیرم استان اصفهان
در۶۰ کیلومتری جنوب شهرستان سمیرم واقع در استان اصفهان روستای سیور برافراشته بر حاشیه شمالی کوهپایه ای دنا از غرب به منطقه چال خرسی، از جنوب به قله دنا ( حوض دال) و از شرق به دره گچ و از شمال به رودخانه ماربر و کاسه رود مشرف می باشد و به دلیل اینکه دارای شرایط خاص زیست محیطی است جزء مناطق حفاظت شده می باشد.
جمعیت ساکن روستا حدود ۲۲۰۰ نفر با تعداد ۴۰۰ خانوار می باشد، که بیشتر مردم به کار کشاورزی و دامپروری و زنبور داری مشغول اند که البته تعداد بسیار زیادی از خانواده های ساکن روستا به دلایل مختلف از جمله کار، تحصیل به شهرهای کوچک و بزرگ مهاجرت کرده اند ولی با این وجود مهاجر دائم نداشته و بیشتر مهاجرین در روستا دارای خانه مسکونی و زمین زراعی هستند.بافت ساخت و ساز بیشتر منازل تا چند سال پیش به صورت سنتی و خشت و گل بوده که به دلیل منطقه زلزله خیز بافت آن تغییر اساسی نموده و به صورت استاندارهای روز درآمده ولی مرکز روستا توانسته بافت قدیمی خود را تا حد زیادی حفظ کند.
روستای سیور دارای گونه های زیاد درختان میوه، غلات، حبوبات، تره بار، صیفی جات است ولی عمده درآمد مردم باغات سیب آن که از نظر کیفیت جزء بهترین ها بوده و بیشتر مجصولات سیب آن صادر می گردد ولی متاسفانه به دلیل نبود سردخانه و صنایع بسته بندی سود حاصل از این باغات سیب بیشتر نصیب دلال ها میشود.
از جمله درختان میوه می توان سیب ( قرمز ، گلاب، طلایی و..) گردو، بادام، گلابی، انگور، هلو، توت قرمز، آلوزرد، زرد آلو، گیلاس، آلبالو، سیب دره ای( ترش و شیرین)، و انواع درختان میوه بومی روستا را نام برد . خاک روستای سیور به دلیل مرغوب بودن ، مناسب کشت تمام محصولات سرد سیری و نیز شالیزارهای برنج می باشد.
زنبور داری یکی از راههای کسب درآمد روستائیان می باشد. مراتع گل و گیاه سیور که عمده آن پوشیده از انواع گونه های گون و آویشن می باشد ، بهترین محل برای پرورش زنبور عسل بوده که البته بیشتر محلهای نگهداری و پرورش کندوها دامنه شمالی قلل در نزدیکی حوض دال است.
دامپروری در مقیاس کم در روستا وجود دارد که عمده درآمد آنها از فروش دامهای خود در فصول بهار و تابستان است، البته گوشت خانواده ها از خود روستا تامین میگردد.
پیشینه تاریخی: متاسفانه تاریخ دقیقی راجع به پیدایش روستا وجود ندارد ولی از داستانهای که سینه به سینه منتقل شده مشخص شده که این روستا چندین بار در مکانها ی دیگر نزدیک به مکان فعلی بنا گشته که بر اثر سیل و زلزله به کلی از بین رفته و فقط آثار این بنا ها در مزارع و باغات به وفور به چشم می خورد ولی ازروی سنگ نوشته های قبرستانهای آن می توان حدس زد که قدمت آن بیش از ۱۵۰۰ سال می باشد . روستای سیور دارای آثار تاریخی قدیمی می باشد ولی متاسفانه به دلیل وجود مزارع و باغات درمحل های باستانی این آثار به کلی از بین رفته ولی تا حدودی می توان دیواره قلعه های ساخته شده برای جلوگیری از هجوم اقوام بیگانه را در بعضی نقاط حس کرد.
گونه های گیاهی و جانوری دنا:
از میان گونه های گیاهی دنا ۱۸۶ گونه دارای کاربرد درمانی و طب، ۱۱۱ گونه خوراکی، ۷۸ گونه در رنگ سازی، ۳۲۲ گونه زینتی، ۴۰ گونه صمغ دار، ۲۵ گونه ادویه، ۵۰ گونه درخت و درختچه میوه وحشی، ۱۲ گونه روغنی، ۸۲ گونه اسانس و معطر، ۷۴ گونه بهداشتی و شوینده، ۴۳ گونه دارای کاربرد در صنایع دستی، ۴۹ گونه کاربرد در صنایع مختلف، ۸۰۰ گونه مرتعی و ۱۰۰ گونه تقویت کننده خاک و ۳۲۹ گونه جلوگیری کننده از فرسایش خاک میباشد.
گونه های جانوری منطقه دنا خاص آب و هوا و مراتع این بهشت گمشده می باشد که بعضی از این گونه ها بر اثر شکار بی رویه به کلی نابود شده و فقط می توان آنها را در عکسهای بی جان مشاهده کرد از جمله گونه پستاندارن آن می توان بزو کل، میش و قوچ ( نسل آن به کلی از بین رفته)، پلنگ و یوزپلنگ، خرس سیاه- قهوای وسفید، گرگ ، شغال، کفتار، گراز، روباه، گورکن، سمور، جوجه تیغی و… نام برد و از گونه پرندگان کبک و کبک دری، کبوتر، قرقی و عقاب، پرنده زنبورخوار، سار، کلاغ نوک قرمز، دال((کرکس) نسل آن به کلی از بین رفته)، و صدها گونه بومی دیگر که در این بهشت گمشده وجود دارند ولی متاسفانه هنوز پژوهش و تحقیقات کاملی در این مورد و زیستگاه های حیات وحش آن صورت نگرفته است، لازم به توضیح است که در ۵ کیلومتری شمال روستا ۲ رودخانه ماربر و کاسه رود قرار دارد که از منابع تامین ماهی مورد نیاز و آب کشاورزی اهالی روستا می باشد.
مکانهای تفریحی:
روستای سیور دارای پتانسیل بسیار بالای گردشگری و توریستی می باشد که از جمله مکانهای دیدنی و گردشگری آن می توان به تنگ بالا، حوض دل، تنگ رزک، مور، خا راشتر، اتابکی، نعنا دون، بالا زیری ،سهران رو، خرسان بزرگ و کوچک ، آب اسپید، قلات بزی، ده بالا و آبشار فصلی گود نسه،چشمه کهریز دره باغ وحاشیه رودخانه زیبای ماربر و … اشاره کرد.
شهرستان سمیرم:
این شهرستان با مساحت ۵۲۲۴ کیلومتر مربع در جنوب غربی استان اصفهان با مختصات جغرافیایی ۵۱ درجه و ۱۷ دقیقه تا ۳ دقیقه طول شرقی و ۳۰ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۳۱ درجه و ۵۱ دقیقه عرض شمالی و با ارتفاع متوسط ۲۴۰۰ متر از دریا، بین چهار استان اصفهان، چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد و فارس واقع شدهاست. از شمال به شهرضا، از شرق به آباده و اقلید فارس، ازجنوب غربی و غرب با مرز طبیعی رشته کوههای دنا به استان کهگیلویه و بویر احمد، از غرب به بروجن و لردگان (چهار محال و بختیاری) محدود میشود. فاصله مرکز شهرستان تا اصفهان ۱۵۰ و تا تهران ۴۳۵ کیلومتر میباشد.
این شهرستان ۹/۴ درصد مساحت و ۶۵/۱ درصد جمعیت استان اصفهان را شامل میشود. از نظر موقعیت قرارگیری در حاشیه جنوب شرقی رشته کوههای زاگرس قرار گرفته به طوری که رشته کوههای دنا به صورت حصاری در غرب و جنوب غربی آن کشیده شدهاست.
آب و هوا:
شهرستان سمیرم از تودههای هوای زمستانی پر فشار آزور در اقیانوس اطلس شمالی، پرفشار سیبری و تودههای هوای تابستانی اقیانوس اطلس شمالی که تروپیکال بوده متأثر میگردد. بیشتر بارندی منطقه طی ۷ ماه از سال از آبان ماه تا اردیبهشت سال بعد به صورت برف و باران است، تغییرات بارندگی در سطح منطقه به ارتفاع و فاصله از کانونهای پر بارش کوهستانی وابستهاست، چنانکه در ارتفاعات شمالی میزان بارندگی سالیانه بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ میلیمتر، در شرق بین ۳۱۰ تا ۴۱۰ و در مغرب بین ۳۱۰ تا ۴۳۰ میلیمتر متغیر است. حداکثر بارندگی سالیانه در ارتفاعات شمالی به میزان ۴۵۰ میلیمتر و حداقل در نفاط پست شرقی به میزان ۲۹۰ میلیمتر میباشد.
با توجه به اینکه نواحی جنوب وجنوب غربی منطقه (بخش پادنا) مرتفع ترند میزان بارندگی آن در بعضی نقاط مسکونی به ۶۰۰ میلیمتر هم میرسد و هر چه از ارتفاعات اطراف شهرستان به طرف قسمتهای میانب حرکت کنیم به علت کاهش ارتفاع از میزان بارندگی کاسته میشود. میانگین متوسط بارندگی شهرستان در دراز مدت ۱/۳۹۸ میلیمتر میباشد و بالاترین میزان بارندگی سالیانه که تا کنون گزارش شده مربوط به سال زراعی ۸۱-۸۰ بوده که رقم جالب توجه ۴/۸۲۷ میلیمتر را نشان میدهد. از لحاظ توزیع فصل بارندگی پربارشترین فصل زمستان میباشد که ۲/۵۷ کل بارندگی را شامل میشود و بعد از آن فصول پاییز، بهار و تابستان به ترتیب ۲/۲۷، ۲/۱۳ و ۲ درصد بارندگی منقه را در بر میگیرد.
به علت کوهستانی بودن منطقه و وجود ارتفاعات متعدد و همچنین اختلاف ارتفاع در نقاط مختلف شهرستان دما و رطوبت در سطح منطقه نوسانات زیادی را نشان میدهد. سالیانه حدود ۱۶۵ کیلو کالری بر سانتیمتر مربع نتیجه تابش آفتاب در شهرستان سمیرم است که حداکثر در ماههای تیر، خرداد و حداقل در آذر و دیماه میتابد، ضمن اینکه متوسط سالیانه پوشش ابر در منطقه ۷۶/۱ اکتادو میباشد. تعداد روزهای یخبندان بین ۱۲۵ تا ۱۳۰ روز در سال متغیر بوده که از مهرماه شروع شده و تا اواخر اردیبهشت ادامه مییابد. اولین سرما در اثر یخبندن در اواخر مهر و آخرین سرما توأماً در اثر یخبندان انتقالی و تشعشعی در اواخر فروردینماه اتفاق میافتد.
بادهای عمومی در منطقه سمیرم از جهت وزش در فصل بهار پرطلاطم و در فصل پاییز آرامترند، حداکثر سرعت باد در منطقه به ۳۰ کیلومتر در ساعت میرسد. ضمن اینکه بادهای محلی که تأثیر شگرفی بر روی محصولات کشاورزی و زراعی و تا حدودی آب و هوای منطقه میگذارد شامل نسیم کوه و دره، باد چوم، باد چپ و باد چوقون میشود.
در کل با توجه به پارامترهای اقلیمی ارائه شده و همچنین با عنایت به ارتفاع نسبتاً بالای منطقه، بر طبق طبقه بندی اقلیمی کوپن، آب و هوای شهرستان سمیرم معتدل سرد با تابستان خشک و از دیدگاه دکتر مهدی کریمی نیمه مرطوب معتدل با زمستان سرد ذکر شدهاست.
خاکشناسی:
تحقیقات و بررسیهای منابع خاک و اراضی سمیرم مبین این امر است که در محدودهٔ شمال شرقی، شمال و شمال غرب و غرب خاکها کم عمق تا نیمه عمیق بدون تکامل پروفیلی و جوان و سنگریزهدار که بر روی مواد آهکی قرار گرفتهاست. منابع ارضی این محدوده را تپههای نسبتاً فرسایش یافته با قلل مدور و تشکیلات سنگهای آهکی و مارنی تشکیل میدهند. عمق زیاد و بافت سنگین تا خیلی سنگین خاکها در دشتهای دامنهای و رسوبات با شیب ملایم با سنگریزههای سطحی ازمشخصات خاک و منابع ارضی غرب شهرستان است.
در جنوب شهرستان (پادنا) خاکها به صورت کم عمق و نیمه عمیق و تا حدودی عمیق با بافت سنگین که بر روی مواد آهکی و سنگریزهها قرار دارد دیده میشود. فلاتها و تراسهای فوقانی با پستی و بلندی متوسط با زیاد از ویژگیهای اراضی این قسمت است. ضمن اینکه خاک اطراف حنا روی دو گونه اراضی دشت دامنهای و واریزههای سنگدار تشکیل شده و از جهت عمق و بافت متفاوت است.
گیاهان:
از مجموع ۴۴۰۸۰۰ هکتار کل عرصههای ملی شهرستان سمیرم که معادل ۵/۵ درصد از عرصههای ملی استان است، ۳۹۳۰۰۰ هکتار معادل ۸۹ درصد آن را مراتع ییلاقی شامل میشوند که با کیفیتهای مختلف در سطح منطقه پراکنده شدهاند، ضمن اینکه ۴۷۸۰۰ هکتار باقیمانده عرصههای ملی شهرستان شامل جنگلهای طبیعی و دشت میشود.
مهمترین تیپها و گونههای گیاهی مراتع منطقه شامل انواع گون و قیاق، سریش، کنگر، خوشک، جو وحشی، جاشیر، فستوکا و قیاق، جاز و استپا میباشد، ضمن اینکه ۲۵۰۰۰ هکتار مراتع کتیرا خیز با متوسط تولید ۲۵۰۰ کیلو گرم در سال در منطقه موجود میباشد.
پوشش جنگلی منطقه نیز مشتمل بر گونههای ارجن، بادام کوهی، سیب، گلابی، زالزالک داغداران و گز بوده که به علت مصارف سوختی، ساختمانی و چرای بیش از حد عشایر و روستاییان از بین رفته و تنها گونههای چوبی باقیمانده منطقه شامل شیرخشت، پسته و بادام وحشی، افرا، زرشک و بید میشود.
آبهای سطحی:
منابع آبهای سطحی شهرستان سمیرم از دو حوضه آبریز رودخانه خرسان در مرکز و نیمه جنوبی و حوضه آبریز رودخانه ونک-سولکان در نیمه شمالی شهرستان تشکیل شدهاست. این دو حوضه بخشی از سرشاخههای رودخانه کارون در شرق سلسله جبال زاگرس را تشکیل میدهند.
• حوضه آبریز رودخانه خرسان: این حوضه توسط ارتفاعات واقع در منطقه به چندین زیز حوضه تقسیم میشود که سه حوضه از آن با مساحت ۳۸۶۵ کیلومتر مربع در محدوده شهرستان سمیرم میباشد و عبارتند از حوضه آبریز رودخانه حنا، سمیرم (سیستان) و ماربر که پس از اتصال به هم در نزدیکی روستای رودآباد و خارج شدن از آخرین محدوده شمال غربی شهرستان سمیرم یعنی روستای آبملخ تحت عنوان رودخانه خرسان تغییر نام داده و پس از گذشتن از روستا و تنگ خرسان با رودخانه بشار کهگیلویه و بویر احمد یکی شده و بدین شکل یکی از سرشاخههای کارون را تشکیل میدهند.
• حوضه آبریز رودخانه ونک_سولکان: این حوضه آبریز با مساحت ۱۳۱۵ کیلومتر مربع با جهت شمالی_جنوبی شامل منابع آبهای سطحی مناطق شمال شهرستان سمیرم واقع در دهستانهای وردشت و ونک میباشد، این حوضه آبریز شامل سرچشمههای قره آقاج، گرم آباد، موروک و کاسگان بوده که در مجموع رودخانه سولکان یا حسین آباد خوانده میشود. این رودخانه با دریافت آب رودخانههای آق بلاغ، شمس آبادِ ونک و رودخانه جاغ جاغ تحت نام حوضه آبریز سولکان در تنگ گله گاو از محدوده سمیرم خارج و با حوضههای آبی بخش گندمان بروجن به سمت رودخانه بزرگ خرسان حرکت میکند. دبی متوسط مجموع رودخانههای این حوضه بر روی هم ۹۱/۶ متر مکعب بر ثانیه و حجم تخلیه سالانه آن حدود ۳۶۳ میلیون متر مکعب میباشد.
آبهای زیرزمینی:
به علت وجود منابع عظیم آبی و گسترش لایههای آهکهای کارستیک در محدوده شهرستان سمیرم منابع آبهای زیرزمینی منطقه دارای آبدهی قابل توجهی میباشد. آبهای زیرزمینی مورد استفاده در شهرستان سمیرم از چشمهها، قناتها و چاههای سطحی، نیمه عمیق و عمیق تأمین میگردد و مجموعاًحدود ۸/۱۵۸ میلیون متر مکعب از تخلیه سالانه آنها در بخش کشاورزی به مصرف میرسد.
تقسیمات سیاسی و کشوری:
شهرستان سمیرم که قدمت آن به بیش از ۲٫۷۰۰ سال میرسد از دیر باز جزء مناطق و محدوده فارس بوده و از زمان قانونی شدن تقسیمات کشوری در سال ۱۳۱۶ جزء شهرستان آباده محسوب میگردید، به دنبال جنگ خونینی که با حمله توأم عشایر ترک قشقایی و لرهای بویر احمد در تیرماه ۱۳۲۲ در منطقه صورت گرفت، در سال ۱۳۲۴ سمیرم از استان فارس و شهرستان آباده جدا و به صورت بخش به فرمانداری شهرضا و استان اصفهان ملحق میگردد و سرانجام در مهرماه ۱۳۴۲ با مسافرت اسداله علم نخست وزیر وقت به شهرستان تبدیل میشود و اکنون از جهت رتبهبندی شهرهای ایران در ردیف شانزدهم شهرهای استان و یکصد و هشتاد و پنجم کشوری قرار دارد. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۸۰
این شهرستان به دو بخش مرکزی و پادنا و شش دهستان به شرح زیر تقسیم میگردد:
بخش مرکزی شهرستان سمیرم
دهستان حنا
دهستان وردشت
دهستان ونک
شهرها: سمیرم، حنا و ونک.
بخش پادنا
دهستان پادنا سفلى
دهستان پادنا علیا
دهستان پادنا وسطى
شهرها: کمه
بخش مرکزی:
این بخش قسمتهای مرکزی و شمالی شهرستان را شامل میگردد و ۸/۶۱ درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص دادهاست و دهستانهای تابع این بخش عبارتند از: دهستان ونک به مرکزیت شهر ونک، دهستان وردشت به مرکزیت روستای فتح آباد و دهستان حنا به مرکزیت شهر حنا.
بخش پادنا:
این بخش که ۲/۳۸ درصد مساحت شهرستان را شامل میشود قسمتهای جنوبی شهرستان را در بر میگیرد. دهستانهای تابع این بخش عبارتند از دهستانهای پادنای علیا به مرکزیت روستای بیده، پادنای وسطی به مرکزیت شهر کمه که مرکز بخش نیز میباشد و پادنای علیا به مرکزیت روستای چهار راه. این شهرستان که ۶/۷ درصد مناطق محروم استان را شامل میشود دارای چهار نقطه شهری سمیرم، حنا، ونک و کمه، ۱۰۸ روستای دارای سکنه، ۲۷۹ مزرعه مستقل، ۱۳ منطقه تابع، ۱۶ مکان مستقل و ۱۶ نقطه فرعی میباشد. شهر زیبا و سنتی سمیرم واقع در مرکز شهرستان است که با ارتفاع ۲٫۴۶۰ متر از سطح دریا تحت عنوان بام ایران به صورت دشت نیمه همواری با ارتفاع زیاد و شیب فراوان توسط کوههای سربه فلک کشیده محصور شده و در سال ۱۳۲۹با احداث شهرداری به نقطه شهری تبدیل گردیدهاست.
وجه تسمیه:
ویژگیهای جغرافیایی و شرایط آب و هوای شهرستان سمیرم و همچنین حساسیتهای قومی و قبیلهای که در ادوار مختلف به تاریخ این خطه اضافه گردیدهاست، سبب طرح نام سمیرم در متون و کتب جغرافیایی و تاریخی شدهاست. در خصوص وجه تسمیه این خطه تعابیر و تفاسیر مختلفی به کار برده شده چنانچه در کتاب آثار الوزراء آمدهاست: گویند سمیرم از ولایت اصفهان است و آب تلخ از آنجا آوردهاند و حال خراب گشته. مردم آن به واسطه استیلای کرد و شول جلا نمودند. و اما در عجایب المخلوقات چنین آورده شده که بانی آن سام ابن ارم نوح بوده و آن را سام آرام و از کثرت استعمال سمیرم گویند. نقل قول دیگری که حکایت از قدمت تاریخی منطقه دارد و بیشتر از آن بوی افسانه به مشام میرسد از این قرار است که سام پادشاه کیانی درحال عبور از این منطقه بوده که درد و عرضهای بر او مستولی شده و در این خطه آرام میشود و سبب نام گذاری سمیرم میگردد که همان تغییر واژه سام آرام میباشد. عدهای نیز بر این عقیده هستند که وجه تسمیه منطقه از کلمه زمیران است که اشاره دارد به زمهریر و سرمای بسیار سخت که زمستانهای سمیرم بدان متصف میباشد و میتوان آن را مهمترین و مستندترین عامل نام گذاری این خطه به حساب آورد.
جمعیت:
بر طبق آمار موجود درسال ۱۳۷۵ جمعیت شهرستان بالغ بر ۶۴٫۹۱۸ نفر بوده که از این تعداد ۳۲٫۰۵۴ نفر مرد و ۳۲٫۸۴۶ نفر زن بودهاست. جمعیت شهرستان دارای ترکیب سنی بسیار جوانی است به طوری که ۹/۴۸ درصد از کل جمعیت در بین گروههای سنی زیر ۱۴ سال قرار گرفته که توجه به آینده آن بخصوص در مورد وضعیت اشتغال نیاز به یک برنامهریزی دقیق و همه جانبه را میطلبد. میزان با سوادی در نقاط شهری ۵/۸۷ درصد و در نقاط روستایی ۸/۷۱ درصد میباشد که در مجموع ۲/۸۷ درصد از مردان و ۳/۷۳ درصد از زنان را شامل میشود. با توجه به اینکه وسعت آن ۵٫۲۲۴ کیلومتر مربع و زمینهای قابل کشت منطقه حدود ۵۰٫۷۸۹ هکتار برآورد گردیده تراکم نسبی در شهرستان ۵/۱۲ نفر در کیلومتر مربع میباشد که به علت کوهستانی بودن منطقه و شرایط آب و هوایی سرد نسبت به استان اصفهان که ۳۷ نفر میباشد، بسیار کمتر است. ضمن اینکه تراکم بیولوژیک در منطقه ۲/۱ هکتار میباشد که با توجه به بافت کشاورزی منطقه و اشتغال اکثریت جمعیت منطقه به فعالیتهای کشاورزی و با عنایت به قابلیتهای زراعی و باغی و منابع آب منطقه نیاز به توسعه و برنامهریزی اصولی دارد.
اقتصاد شهرستان:
کشاورزی:
بر اساس آمار سال ۱۳۸۲، شهرستان سمیرم دارای حدود ۵۰ هزار هکتار زمین زراعی آبی و دیم میباشد که ازاین میزان، سطح زراعت آبی حدود ۱۶ هزار هکتار، زراعت دیم ۴/۹ هزار هکتار، آیش آبی ۱۳ و آیش دیم ۱۲ هزار هکتار میباشد.
زراعت: شهرستان سمیرم دارای ۴٫۲۰۰ هکتار گندم آبی با متوسط عملکرد ۴ تن در هکتار و ۲۵٫۰۰۰ هکتار گندم دیم قابل برداشت با متوسط عملکرد ۱/۱ تن در هکتار میباشد. در سال زراعی ۸۲-۱۳۸۱ تولید گندم ۱۹ هزار تن بوده که از این مقدار ۹۸۵۰ تن توسط سازمان تعاون روستایی شهرستان خریداری شدهاست. همچنین سطح کشت چغندرقند در سالهای مختلف و با توجه به شرایط جوی و عملکرد کارخانجات قند بین ۲٫۵۰۰ تا ۳٫۵۰۰ هکتار متغیر میباشد. در سال زراعی ۸۲-۸۱ میزان تولید چغندرقند منطقه ۱۰۵ هزار تن با متوسط عیار ۵/۱۷ بوده که از لحاظ امتیاز و عیار در سطح استان رتبه اول را داشتهاست، سایر محصولات زراعی منطقه شامل سیب زمینی، جو، عدس، نخود و سیاهدانه میباشد.
باغبانی: سطح کل باغات منطقه حدود ۵/۱۶ هزار هکتار است که اغلب آن محصول سیب(۹۵ درصد) و در ردیفهای بعدی گردو، بادام، آلبالو، هلو و زرد آلو میباشد. طبق برآورد انجام شده در حدود ۶۴/۷۳ درصد کل درآمد ناخالص محصولات آبی و ۰۹/۶۸ درصد کل محصولات کشاورزی شهرستان به سیب درختی اختصاص دارد. وجود درختان وحشی سیب درکوه آلمالو در شمال روستای ورق از توابع دهستان وردشت نشان از قدمت و استعداد بالقوه این منطقه در پرورش سیب دارد. اولین باغ سیب در سال ۱۳۳۸ در شهرستان سمیرم احداث گردید و از سال ۱۳۵۰ به بعد کاشت و احداث آن سیر صعودی پیدا کرد به طوری که در حال حاضر حدود ۱۲ هزار هکتار باغ بارور با عملکرد متوسط ۲۰ تن در هکتار و ۴ هزار هکتار نهال سیب در سطح شهرستان در سه منطقه وردشت، شهر سمیرم و بخش پادنا در کوهپایههای زاگرس با بیش از ۵/۶ میلیون اصله درخت در خور توجهاست. اقتصادی بودن این محصول باعث گسترش باغات سیب گردیده و تولید سالیانه آن را به حدود ۳۰۰ هزار تن رسانیدهاست و پیش بینی میشود تا سال ۱۳۸۵ به ۳۵۰ هزار تن برسد و عده باغداران آن به ۶ هزار نفر برسد. واریتههای سیب منطقه از ارقام پایه بذری شامل رد و گلدن دلیشز، گلاب اصفهان، گلاب کهنز، سلطانی، شفیع آبادی، گرن اسمیت، چهار، اسرائیلی و آستارا میشود و از ارقام پایه کوتاه مالینگ نیز میتوان به ارقام فوجی، گالا و آیلارد اشاره کرد.
خدمات:
علیرغم رشد سهم بخش خدمات به ۳/۱۶ درصد در سال ۱۳۷۵، به علت عدم وجود زیرساختهای اساسی و پایین بودن کیفیت کاری و همچنین به علت مشکلات ارتباطی که بیشتر ناشی از عوامل طبیعی است، خدماترسانی بویژه از لحاظ خدمات آموزش عالی و ترویج در سطح منطقه چندان مناسب نیست. ولی با این حال نسبت به بعضی از مناطق همجوار از وضعیت بهتری برخوردار است. هم اکنون ۹۹ درصد از مناطق روستایی شهرستان دارای آب و برق و بیش از ۹۰ درصد دارای خدمات ارتباطی به صورت دفاتر مخابراتی و مراکز خودکار هستند. همچنین در مرکز دهستانها ادارات و سازمانهای مختلف شهرستان به صورت نمایندگی مشغول خدماترسانی هستند. از لحاظ راههای ارتباطی تقریباً ۹۰ درصد راههای روستایی منطقه آسفالته بوده و میتوان گفت که خدماترسانی بخصوص در مناطق روستایی تقریباً رضایتبخش است، اما در کل وضعیت خدمات اساسی و زیربنایی در سطح منطقه چندان مناسب نیست.
صنعت:
با وجود معادن و منابع فراوان و نیز با وجود تولید سالیانه بیش از ۳۰۰ هزار تن سیب درختی و بیش از ۱۸۰ هزار تن سایر محصولات کشاورزی در سطح منطقه، بخش صنعت چندان رشدی ننموده و تنها ۱/۰ درصد کل صنایع استان را شامل میشود. صنایع موجود در منطقه بیشتر شامل صنایع دستی همچون قالی، گلیم و جاجیم بافی و نمد مالی میشود و از لحاظ وجود صنایع و کارخانجات موجود در منطقه میتوان به کارخانه خاک نسوز پشته، گچ ونک، شرکت صنایع جانبی سیب اروم سانکوک و دو سردخانه ۵ هزار تنی و حدود ۳۰ تا ۴۰ کارگاه متوسط و کوچک صنایع تولیدی همچون صندوق سازی و بلوکزنی اشاره کرد که با توجه به ظرفیتها و استعدادهای بالقوه و بالفعل منطقه بسیار ناچیز است.
معادن:
معادن موجود در سطح شهرستان سمیرم در ۳ گروه طبقهبندی میشود که عبارتند از: معادن سنگهای تزیینی: معدن سنگ مرمریت قبر کیخا با ذخیره ۷۵٫۰۰۰ تن و استخراج سالیانه ۸٫۷۵۰ تن، معدن سنگ مرمریت کهنورچه با ظرفیت ۱٫۲۵۰٫۰۰۰ تن و استخراج سالیانه ۷٫۰۰۰ تن، و معدن سنگ مرمریت مهرگرد با ظرفیت ۴۵۰٫۰۰۰ متر مکعب و استخراج سالیانه ۱۵٫۰۰۰ متر مکعب. معادن گچ و خاک نسوز: معدن خاک نسوز شمالی با ظرفیت ۲٫۴۳۷٫۰۰۰ تن و استخراج سالانه ۱۵٫۰۰۰ تن، معدن خاک نسوز جنوبی با ظرفیت ۱۶۵٫۰۰۰ تن و استخراج سالیانه ۱۰۰۰ تن، و معدن سنگ گچ ونک سمیرم که این معدن از نظر زمین شناسی متعلق به سازند گچساران بوده و با آهک و مارن همراه میباشد. میزان ذخیره این معدن ۵/۱ میلیون تن و میزان تولید آن روزانه ۳۰۰ تن میباشد. معادن مس و سرب: معادن مس خانقا، معدن مس چاه پلنگ، و معدن مس و سرب آب باغ کهرویه(کیلومتر ۲۳ جاده سمیرم شهرضا) با نوع ماده گالن و که تاکنون ۶ هزار تن از آن استخراج شدهاست.
