قلعه زیبا و سر به فلک کشیده گال جوشین
استان آذربایجان شرقی-شهرستان ورزقان
قدمت قلعه گال-جوشین
باستان شناسانی که قلعه گال-جوشن را بررسی کرده اند، قدمت آن را به هزاره اول قبل از میلاد نسبت داده اند. آنها در کاوش های خود آثاری از دوره های اشکانی و ساسانی در آن پیدا کرده اند که اهمیت قلعه جوشن را در این دو دوره نشان می دهد. این قلعه از شرق به رودخانه گال و از شمال و جنوب به دره و مراتع اطراف کوه محدود می شود و تنها راه ارتباطی آن گذری کوهستانی و تنگ است که تنها به اندازه عبور یک یا دو نفر جا دارد. بنابراین عجیب نیست که با این امکان دسترسی دشوار، قلعه گال- جوشن کارکردی حفاظتی و نظامی داشته باشد.
محلی های ورزقان قلعه گال- جوشن را به نام گال قلعه یا گال-جوشون قالاسی می شناسند و معتقدند که این قلعه در زمان حمله اعراب به ایران قلعه گال مرکز مقاومت بوده است و به دلیل همین کاربرد نظامی حداقل اتاق های سرپوشیده را برای زندگی در داخل قلعه دارد. این قلعه در مرز دو روستای جوشین از طرف جنوب غربی و گال(گلو) از طرف شمال شرقی قرار گرفته و رودخانه ای درست از کنار آن و در بخش جنوبی و غربی در جریان است.
اصلی ترین ویژگی قلعه گال- جوشن که آن را از قلعه های دیگر متمایز می کند، پلکانی است که در دامنه کوه کنده شده و دیواره هایی که در قسمت جنوب قلعه قرار داشتند و به صورت سنگ های خشکه چین ساخته شده بودند اما در طول زمان از بین رفتند.
سفال های به کار رفته در معماری این قلعه به دو رنگ قرمز و نخودی هستند که روی آنها تزئینات ظریف و منحصر به فردی با نقش های سنتی آن دوره و اشکال هندسی، موجی، نوارهای افقی و خطوط نقطه چین به چشم می خورد. این سفال ها با خمیر مایه مواد کانی و به صورت چرخ ساز ساخته شده اند تا ظرافت بیشتری داشته باشند.
قلعه گال- جوشن چندین آب انبار هم دارد که هر کدام با کانال هایی به صورت لوله کشی، آب برف و باران را به درون آب انبارها هدایت می کردند.
چطور برویم؟
برای دیدن قلعه گال- جوشن باید به استان آذربایجان شرقی،۳۵کیلومتری غرب ورزقان به سوی جلفا و۳کیلومتری روستای گال بروید. روستایی که به بخش خاروانای این شهرستان تعلق دارد و شما را از راهی سخت وکوهستانی به قلعه گال-جوشن می رساند.
قلعه گال- جوشین اگرچه در طول دوران آسیب دیده اما بیشترین سهم تخریب آن را حفاران غیر مجازی به گردن دارند که در پی یافتن گنج این قلعه را زیر و رو کرده اند. با این حال، چند سال قبل هم در حین احداث لوله گاز، گورستان این قلعه که در غرب آن واقع شده بود به طور کامل تخریب شد تا امروز چیز زیادی از قلعه نظامی گال جوشین قابل دیدن نباشد.
منبع:
www.galkandi.blogfa.com/
