اسفندیار – طبس – یزد
سایتها و وبلاگهای روستای اسفندیار
شهرستان طبس استان یزد
http://yazd-esfandiar.blogfa.com/
روستای اسفندیار از توابع بخش دیهوک شهرستان طبس در طول جغرافیایی ۵۷ درجه و ۳۳دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳درجه و ۲ دقیقه قرار گرفته است. این روستا در ۵۰ کیلومتری مرکز بخش و ۱۳۵ کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده و متوسط ارتفاع آن از سطح دریا۹۶۰ مترمی باشد. این روستا تقریباً دارای ۳۵۰خانوار و جمعیتی بالغ بر ۱۱۰۰ نفر بوده که از این حیث، بزرگترین روستای بخش دیهوک شهرستان طبس می باشد.
این روستا دارای آب و هوایی گرم و کویری بوده و بالاترین درجه حرارت سالیانه در ماههای تیر و مرداد ۳۹ درجه سانتیگراد و کمترین درجه حرارت در ماههای دی و بهمن حدود ۸- درجه سانتیگراد می باشد و به دلیل واقع شدن در کوهپایه از آب و های نسبتاً بهتری در مقایسه با روستاهای اطرافش و نیز مرکز شهرستان برخوردار می باشد.
میانگین بارندگی سالیانه این روستا بین ۸۰ تا ۱۲۰ میلی متر بوده است. متاسفانه کاهش بارندگی در چند سال گذشته و کمبود آب و پراکندگی روستاها، فقر و محرومیت روستاییان را دو چندان کرده است.
جاذبه های گردشگری روستا عبارتند از خانه های پلکانی قدیم، آسیاب های آبی، صنایع دستی و طبیعت سرسبز روستا که می توانند چشم هر بیننده ای را به خود جلب کند.
وجه تسمیه:
نامگذاری روستای اسفندیار به روایتی به این دلیل بوده است که چون در این منطقه اسفند زیادی می روییده به دیار اسفند معروف شده و بعدها آن را اسفندیار نامیده اند.
اسفندیار در قدیم به شکل یک روستای کوهپایه ای بوده است که خانه ها به شکل پلکانی بر روی همدیگر و در دل کوه قرار گرفته بودند. مصالح ساختمانی این خانه ها از خشت و گل بوده است و با افزایش جمعیت و مشکلاتی که وجود داشت در سال ۱۳۶۳ به همت بنیاد مسکن و یاری خود مردم ،طرح خانه سازی برای اهالی روستا آغاز شد. این بافت جدید در حدود ۲ کیلومتری بافت قدیم و در پایین کوه قرار دارد. و سرانجام در سال ۱۳۷۰ مردم از بافت قدیم به بافت جدید نقل مکان کردند و زندگی تازه ای را شروع کردند.
وضعیت اشتغال:
شغل مردم اسفندیار کشاورزی، دامداری و برداشت آنغوزه کوهستان و عده زیادی در مشاغل دولتی و یا در معادن زغال سنگ مشغول به کار می باشند.
محصولات زراعی و باغی:
محصول کشاورزی رایج در روستای اسفندیار زعفران می باشد. از دیگر محصولات زراعی عمده روستا می توان به ذرت، یونجه، گندم و جو اشاره کرد و عمده محصولات باغی آن نیز انار، انگور و توت می باشد.
سبک زندگی:
اسفندیار مردمی معتقد و با ایمان دارد که الگویی نمونه برای سایر روستاهای دهستان کویر به شمار می رود. مردم روستا بسیار ساده، مهمان نواز، مومن، خونگرم و زندگی شیرینی در کنار یکدیگر دارند و احتیاجات زندگی روزمره خود مانند گوشت، کره، ماست، شیر، کشک و … را بیشتر خودشان تامین می کنند.
لهجه و گویش:
مردم اسفندیار به لهجه خراسانی خاص منطقه خود صحبت می کنند. شاید بیشتر کلمات و اصطلاحات و جمله بندی در تکلم کتابی باشد ولی چیزی که قابل توجه بسیار است استفاده از مخفف کردن کلمات در گویش می باشد.
مراسم سده:
سده رسمی است که از دیر باز در این روستا رواج داشته است و هم اکنون نیز انجام می شود شاید به جرات بتوان قدمت این رسم را به دوران زرتشتیان باستان ربط داد. این رسم در شبی که پنجاه روز به عید نوروز و صد روز به برداشت غله (گندم و جو) مانده است برگزار می شود. قبل از شروع این مراسم مردم به جمع آوری خارهای بیابان مشغول می شوند. همزمان با غروب آفتاب مراسم آتش زدن خارها شروع می شد و با شعله ور شدن آتش جوانان از روی آتش می پریدند. و با صدای بلند می گفتند: سده صد به غله پنجاه به نوروز بیست به فله. (بیست به فله یعنی بیست روز مانده به زادو ولد گوسفندان که از شیر آنها فله درست می ش).
مراسم شب یلدا:
شب یلدا یا به قول اهالی روستای اسفندیار شب چله یکی ازشبهای خاطره انگیز در سال به شمار می آید چرا که مردم در این شب به خانه یکی از افراد قبیله شان که معمولآ بزرگان قبیله می باشند می روند، در این شب افراد مهتر قبایل شروع به تعریف قصه و داستان کرده و بقیه گوش می دهند، و همه پذیرایی مفصل می شوند و بر این عقیده هستند که هر کس در شب یلدا هندوانه بخورد تابستان سال آینده تشنگی نخواهد کشید.
مراسم عید نوروز:
در ایام عید نوروز مردم روستای اسفندیار همانند دیگر نقاط کشور به دیدار همدیگر می روند و در روز سیزده نوروز به دامان طبیعت رفته و از آن لذت می برند.
سرچشمه اسفندیار:
سرچشمه اسفندیار که در قسمت غرب، درحدود ۲ کیلومتری و در دل کوه قرار دارد مکانی تفریحی و جذاب برای ساکنین و مخصوصأ جوانان به شمار می آید. این سرچشمه که آب کشاورزی را تامین می کند در بیشتر ایام هفته مخصوصا روز های جمعه و در ایام تعطیل پذیرای افراد زیادی می باشد .
صنایع دستی و محصولات:
شاید بتوان به عنوان مهم ترین صنایع دستی روستا، قالی و قالیچه را نام برد زیرا بیشتر بانوان روستا به این کار مشغول می باشند . هم چنین از محصولات دامی روستا می توان به کشک و روغن حیوانی اشاره کرد.