روستای گیل کلا / نوشهر / مازندران

در دره‌های البرز مرکزی در جنوب دریای خزر، روستایی زیباست که طبیعت بکرش را در

میان کوه‌ها پنهان کرده است. برای راهیابی به «گیل کلا» از راه جاده چالوس، پس از

گذر از شهر «مرزن آباد» و در چند کیلومتری آن به سمت چالوس، به یک سه راهی

می‌رسیم که «‌دو آب کجور» ‌نام دارد‌. اگر از اینجا به سمت راست حرکت کنیم، وارد جاده

«دشت نظیر» می‌شویم که از اینجا به بعد، مناطقی بسیار زیبا و دلپذیر چهره می‌نماید.

جاده دارای پیچ‌وخم‌های زیادی است و طبیعت اطراف به گونه‌ای است که گویی هر چند

روز، یک بار تغییر چهره می‌دهد و زیبایی‌هایش هر بار تازه می‌شود.

در این جاده که به رویان (علمده) منتهی می‌شود، پس از دشت نظیر در بخشی به نام

«هنی سک»، جاده‌ای فرعی به سمت راست گشوده می‌شود که به ارتفاعات راه می‌برد و

این جاده‌ای است که ما را به سوی گیل کلا راهنمایی می‌کند؛ از دوآب تا گیل کلا،

۴۲ کیلومتر است. گیل کلا در دامنه‌های سرسبز و خرم البرز در منطقه کجور مازندران

قرار دارد و شاهد تمدن‌های گوناگونی در ادوار گوناگون تاریخ بوده و نشانه‌هایی از تمدن

پیش از میلاد، تمدن ایران پیش از اسلام و تمدن ایران پس از اسلام را در خود دارد.

میخساز شامل چهار دهکده به نام‌های پیده، گیل کلا، میرکلا و کندلوس است. دهکده

گیل کلا که یکی از قدیمی‌ترین مجتمع‌های انسانی منطقه به شمار می‌رود، در دامنه‌های

سلسله جبال البرز منتهی به دره زانوس واقع است. گیل کلا به محله‌هایی به نام‌های

درکاله، بکرسره، گل سره، سپل سره تقسیم می‌شود. کار و پیشه اهالی این دهکده، از

قدیم، تهیه و تولید چوب و زغال در زمستان و کشاورزی در تابستان بوده است.

از صنایع دستی این دهکده، می‌توان به بافتن جاجیم، ایزار (پارچه پشمی چهارخانه

دستباف) بافتن جوراب، دستکش و بلوز پشمی گلدار و نمدمالی اشاره کرد.

علاوه بر نی (نی هفت بند) که متداولترین آلت موسیقی در منطقه است، دهل و سرنا نیز

از سابقه و شهرت بسزایی در این منطقه برخوردار است؛ سرنا در محل به پسپسی

معروف است که از چوب شمشاد تراشیده می‌شود.