راهنمای مسافرت / چگونه به میانکاله برویم؟
چگونه به میانکاله برویم؟
برای رفتن به میانکاله دو مسیر اصلی وجود دارد؛ اول ساری، نکا، بهشهر، بندر امیرآباد و میانکاله و دیگری مسیر ساری، سورک (جاده فرودگاه ساری)، دشت ناز، گوهرباران، بندرامیر آباد و نهایتا میانکاله. اما پیشنهاد ما آن است که اگر مایل به دیدن مزارع زیبا، دیدار از پارک حیات وحش دشت ناز (محل پرورش گوزن خالدار آسیایی)، تالاب زیبای زاغمرز و حرکت در مسیر ساحلی دریای مازندران هستید، مسیر دوم را انتخاب کنید.
طول مسیر جاده آسفالته از خروجی شرق تهران تا دم در ورودی میانکاله، حدود ۳۱۰ کیلومتر است. که وقتی به بندر امیرآباد میرسید، ۵ کیلومتر به سمت شرق را طی کنید تا به دروازه ورودی پناهگاه حیات وحش میانکاله برسید.
نقشه راههای منطقه شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان، نکا و بهشهر:
اگر مایلید تا نقشه مسیر را در اختیار داشته باشید روی تصویر زیر کلیک کنید و تصویر بزرگتر و دقیق راههای منطقه و منتهی به میانکاله و خلیج گرگان را در گوشی موبایل خود ذخیره کنید.
شرایط ورود به میانکاله:
تمامی مسیرها تا دروازه ورودی و محل استقرار محیط بانی پناهگاه حیات وحش میانکاله، آسفالت می باشد.
پارچه نوشته کنار دروازه ورودی میانکاله: بر اساس مصوبه طرح سالمسازی دریا؛ ورود کلیه افراد متفرقه به داخل “پناهگاه حیات وحش میانکاله” ممنوع می باشد.
ورود کلیه دامداران و مالکان، باارائه کارت شناسایی امکان پذیر می باشد.
قبل از ورود به منطقه میانکاله و یا تصمیم به حرکت به سمت آنجا، چند نکته را ما رعایت کردیم که پیشنهاد میکنم شما هم با مطالعه آنها رعایت کنید:
اول آنکه ورود به میانکاله مجوز کتبی میخواهد که میتوانید آن را از اداره حفاظت از محیط زیست ساری یا بهشهر، به راحتی تهیه کنید که اگر قصد فیلمبرداری دارید باید در مجوز شما قید شده باشد، چرا که دم درب ورودی از شما مجوز را میخواهند و خودروی شما در بدو ورود و هنگام خروج بازرسی خواهد شد. (دقت داشته باشید که مجوز برای روز تعطیل را از قبل تهیه کنید) قبلا بدون مجوز میشد وارد شد -قبلا رفته بودم- ولی الان سختگیری بیشتر شده است.
در اینجا لازم است تا از هماهنگی ها و راهنمایی های آقای مفتخر، محیط بان میانکاله و دوست و همکار ایشان در منطقه حیات وحش دشت ناز -آقای علی آخرتی- کمال تشکر و قدردانی را داشته باشم.
نکته دوم؛ اگر به قصد دیدار پرندگان و ورود به تالاب میخواهید بروید، حتما چکمه بلند داشته باشید که حرکت در گِل و لای تالاب بدون چکمه تقریبا غیر ممکن است و حتما صبح زود به میانکاله بروید. چراکه پرندگان در اوایل صبح در کناره های تالاب هستند و با بالاآمدن بیشتر خورشید،به مکانهای دورتر پرواز میکنند.
سوم: از بکاربردن عطر و هرگونه لوازم آرایش بودار به شدت پرهیز کنید. چرا که باعث حساس شدن حیوانات میشود و زودتر بوی شما را حس کرده و از شما فرار میکنند.
چهارم: ورود هرگونه وسیله شکار و ماهیگری ممنوع است و نگهبانی آن را به شدت کنترل میکند و هنگام خروج هم نباید چیز غیر مجازی از منطقه خارج کنید.
پنجم: با خود حتما نقشه دقیق منطقه و GPS به همراه داشته باشید و سعی کنید دوربین شکاری یا تلسکوپ ببرید تا پرندگان را بهتر ببینید.
ششم: فصل مشاهده پرندگان مهاجر فصل سرد سال -از اواخر آبان تا اواخر اسفند- است. در تابستان بجز پشه و دامهای اهلی و برخی پرندگان غیر مهاجر چیز خاصلی نخواهید دید. هرچند که میتوانید از خوردن انار لذت ببرید.
مسیر جاده های داخل میانکاله:
مسیر ماشین روی داخل میانکاله از میان جنگلهای انار -که در انتهای مطلب به آن اشاره شده است- میگذرد که بیشتر مسیرها مانند تصاویر بالا و پایین، جاده ای ماسه ای بوده که دو طرف آن را درختان خاردار انار یا تمشک فرا گرفته است. اگر راهنما در کنارتان نیست یا فاقد نقشه دقیق و GPS هستید و -مثل ما- نمیدانید که به کجا میخواهید بروید، به هیچ جا نخواهید رسید.
به کوچکی منطقه در نقشه نگاه نکنید، شبه جزیره میانکاله جای بسیار وسیع با هزاران هتکار وسعت است که به راحتی در آن گم خواهید شد. هر مسیری را که می پیمایید پس از چند صد متر حرکت به یک دو راهی یا سه راهی (مانند تصویر فوق) خواهید رسید که باز هرکدام به یک دوراهی دیگر ختم میشود. از مسیر ناشناخته هم که بروید ممکن است به جاده ای پر از گل و لای و دست انداز برسید که برای بازگشت از آن مجبورید داخل جاده ای باریک و پوشیده از درختان انار و تمشک دور بزنید تا مانند ماشین ما خط خطی شوید.
بالاخره با استفاده از نقشه و GPS یک جا را انتخاب کردیم و خودرو را در داخل طبیعت رها کرده و چکمه پوشان به طی مسیر ادامه دادیم.
نکتهی مغفول مانده:
در اکثر سایتها و وبلاگهایی که درباره میانکاله مطلب نوشته اند، بیشتر به پرندگان و تالاب میانکاله و کلا بحث پرنده نگری توجه شده است، اما چیزی که بیشتر مغفول مانده است، طبیعت منحصر به فرد میانکاله در ایران است که کمتر مکانی را در ایران میتوان یافت که در یک سو دریا با ساحلی زیبا، در دیگر سو تالابی بزرگ و قشنگ و در میانش جنگل انار با مراتعی سبز و بخشی تپه های شنی وسیعی باشد که میتوان در آن تور سافاری برگزار کرد!
بنابراین قصد بنده این بوده که به جز بحث پرنده نگری به سایر جذابیتهای توریستی میانکاله بیشتر اشاره کنم که در این بخش (بخش دوم) قصد دارم به مراتع سر سبز، اسب بومی میانکاله و جنگل انار ترش آن اشاره کنم.
تصاویر دل انگیز صبحگاهی:
صبحگاهان زیبایی خاص خود را دارد. هنوز خورشید در حال طلوع بود که ما میانکاله بودیم و در مه و غبار صبحگاهی منظره های منحصر به فردی دیدیم و صداهای مختلف پرندگان را شنیدیم که دو تصویر زیر منعکس کنندهی بخش کوچکی از آنهاست.
هر از چند گاهی، چند قرقاول از زیر بوته های مقابل ما مانند گلوله شلیک شده و به آسمان می پریدند (منطقه جنگلی پر از قرقاول است) و امکان عکسبرداری را به شما نمیدهند و یا یک جفت روباه به قصد کنجکاوی در اطراف پرسه میزدند و یا شغالهای که در صبحگاه به دنبال روزی خود بودند.
اسب ابلق و بومی میانکاله:
میانکاله دارای اسبی بومی و سرخ رنگ است که معمولا ابلق (دو رنگ سرخ و سفید) می باشند و اگر علاقه مند به انواع و نژادهای مختلف اسب هستید، برای کسب اطلاعات بیشتر در اینترنت به جستجوی مشخصات اسب میانکاله بپردازید.
هنگامی که از چراگاهی که این اسبها در حال چرا در آن بودند میگذشتیم، این اسب (تصویر زیر) -که خورشید طلایی صبحگاه یالهایش را درخشنده کرده بود- نگاهی به دوربین ما انداخت، که یکی از بهترین تصاویر سفر ما را رقم زد.
در تصویر زیر هم دو اسب دیگر را در حال دلدادگی مشاهده میکنید:
مراتع سرسبز و دامپروری در میانکاله:
در لابلای درختان انار میانکاله، بعضا مراتعی سرسبز و کم درخت می بینید که از قدیم الایام مکانهایی جهت چرای دام در منطقه بوده است.
تصویر زیر شباهت زیادی به تک درخت نقاشی های کودکان دارد.
مناظری مانند تصویر زیر ما را به یاد مراتع سرسبز اسکاتلند و ایرلند می انداخت که در سریالهای انگلیسی مشابه آن را دیده بودیم.
جنگل انار ترش:
شاید جنگل های شمال ایران برای اکثر ما ایرانیها تداعی کنندهی درختانی بلند و انبوه باشد که به آنها جنگلهای هیرکانی یا خزری گفته می شود. اما جنس پوشش جنگلی میانکاله، به واسطه اندکی نمکدار بودن خاک آن، مناسب درختان شورپسندِ انار با بلندای حدود ۴-۵ متر می باشد که نور خورشید به راحتی زمین را روشن میکند و باعث میشود که چمنزارهای زیبایی در پای درختان شکل بگیرد. هرچه به سمت دریا یا تالاب پیش برویم درختان تیغدار تمشک نیز در جای جای منطقه مشاهده میشود. که الحق تمشکهایی شیرین و رسیده داشت.
در زمانی که ما به میانکاله رفتیم (اواسط آذر) فصل چیدن انار به پایان رسیده بود و بیشتر انارهای باقی مانده یا گندیده و یا تَرَک خورده و خوراک پرندگان شده بودند. اما عکس آنها برای دوستان به یادگار ماند.
این نکته را باید اضافه کنم که در فصل انار چینی، مردم بومی منطقه و اطراف میانکاله به آنجا هجوم میآورند و شروع به چیدن انار ترش میکنند که اگر چه مانند طعم انار ساوه و مِیخوش شیراز نیست، اما مناسب جهت تهیه رب انار است.
جالب است بدانید که در غذاهای اصیل مازندرانی مانند جوجه سرخی -یا همان اکبر جوجه- رب انار ترش، نقش مهمی در طعم دهندگی غذا ایفا میکند. شاید یکی از دلایل رایج بودن رب انار در منطقه شرق مازندران، امثال همین جنگلهای انار ترش باشد که میوه ای رایگان در اختیار مردم منطقه قرار میداده است.
پینوشت ۱: اگر علاقه مند به پیگیری تاریخ و دانستن وضعیت میانکاله در گذشته هستید، نخستین سفرنامه ناصرالدین شاه به مازندران، بخش میانکاله را بخوانید (برای مطالعه به اینجا مراجعه کنید)
منبع:وبلاگ کاپیتان محمود