دوسیران – کازرون – فارس

سایتها و وبلاگهای روستای دوسیران

شهرستان کازرون – استان فارس

http://www.dosiran.blogfa.com/

http://doosiran.blogfa.com/

 

دوسیران، روستایی است از توابع شهرستان کازرون استان فارس. دارای اقلیم سرد و کوهستانی، ساکنین این روستا از نظر تاریخ دانان ازنژاد آریایی می‌باشند وبه دو دسته ی کلی تقسیم می‌شوند ۱: دسته اول که بومی این منطقه بوده واز اقوام پارس تبارند. ۲: دسته دوم که مهاجر میباشند و علاوه بر روستای دوسیران در سایر مناطق کهمره سکنی گزیده اند واین قوم در واقع ازجبل سماق شام (کردستان سوریه) که شرح آن را در ذیل مفصلا می‌گویم وارد این منطقه شدند واز تبار قوم حاتی می‌باشند.

چگونگی ورود قبایل مهاجر به سرزمین زاگرس:

درسال۳۰۰ هجری قمری سرمینهای لرنشین(کوهستان نشین یا زاگرس نشین) به دو نیم تقسیم شد که بخش اعظم آن متعلق به قبایل شول بوده وتوسط آنان حکمرانی می‌شد و نیمی دیگرآن توسط سایر لران اداره می‌شد ودر آن عهد لرستان وسعت داشت از مشرق به کامفیروز و اردکان واز شمال و غرب به زرگرد ولرستان امروزی وگتوند خوزستان واز جنوب به کهمره اشکفت منتهی میشد. پیشوای شولان سیف الدین ماکان روزبهانی بود. در سنه۵۰۰ هجری قمری سرزمین زاگرس دارای سه حکومت مجزا شد به نامهای ۱- شولستان(از تبار پارس) ۲-اتابکان لرکوچک (ازتبار مادها) ۳- اتابکان لر کوچک(از تبار پارس و ماد و حاتی‌های مهاجر از شام ). از این سه حکومت از همه ضعیف‌تر حکومت اتابکان لر بزرگ بود که با خدمت به ترکان قدرت و مقام یافتند درآن عهد سرزمین زاگرس رشک بهشت گردیده بود ودر سرزمین شام حکام عرب سنی به قبایل کرد حاتی(در اینجا منظور از کرد یعنی چارنشیان وکوچنشینان) که از نژاد آریایی میباشند و به دین تشیع بودند ظلم میکردند و عرصه را بر اینان تنگ کرده بودند؛ این عاملی شد تا طوایف زیادی از جبل سماق شام به سرزمین زاگرس بیایند و جمعیت کثیری از آنان در سرزمین اتابکان لر بزرگ سکنی گزیدند اسامی بعضی ازین طوایف بدین شرح میباشد : استرکی ,مماکویه ,بختیاری ,جوانکی ,بیدانیان ,زاهدیان , علائی، کوتوند ،بتوند، بوازکی، شوند ، زاکی، جاکی ، هارونی، اشکی، شحنه، کوی لیراوی، ممویی ، یحفومی ، کمانکشی ، مماسنی ، ارملکی ، توانی ، کسدانی، مدیحه، اکورد، کولارد و سادات عقیلی و هاشمی ودیگر طوایف که انسابشان معلوم نیست این طوایف به اتابکان لر بزرگ پیوسته وبه شوکت و قدرت آن افزود. آنان با قدرت به دست آمده به شبانکاره، شولستان، اصفهان، کهمره و اتابک لر کوچک تاخته وقسمتی از خاک این مناطق را به قلمرو حکومتی خود افزودند.

شحنه‌ها:

همانطور که در بالا به شحنه‌ها اشاره شد، شحنه‌ها در سال۵۵۰ هجری قمری همراه با دیگر طوایف از جبل سماق شام(کردستان سوریه) به رشته کوههای زاگرس کوچ کردند قسمتی از آنها وارد خاک اتابک لر بزرگ شدند و در حوالی شهرستان مسجد سلیمان خوزستان سکنی گزیدند قسمتی دیگر از آنام وارد سرزمین شولستان شده ودر منطقه کهمره ساکن شدند. دلیل جدا شدن شحنه‌ها از دیگر طوایف رفتن آنان به محیطی امن در دل کوهستان بود. آنان پس از ورود به کهمره با نجات جان پسربچه خان آن منطقه که نام آن خان (ایرانشاه) بود مورد حمایت ایرانشاه واقع شدند وبه دلیل رفتار مناسبشان با دیگران، مردم آنان را به جمع خود پذیرفتند واز آن موقع به نام دوسیران(دوست ایرانشاه) خوانده شدند واین نام هنوز بعد از گذر ۸۵۰ سال برمردمان این دیار باقی است.

  منطقه اشتر خوس(محل خوابیدن شتر):

در سرزمین دوسیران منطقه ای بنام اشتر خوس می‌باشد که این منطقه محل نگهداری شترهای سرخ‌موی سلطنتی شاهنشاه ساسانی می‌باشد که نگهداری آنان برعده مردم کهمره بوده‌است.

 

معرفی مکانها و نقاط جغرافیایی روستای دوسیران

افزون بر شش هزار سال پیش، تمدن آریایی زمین را شخم می زد، دانه می کاشت و گندم برمی داشت تا سنگ آسیابها را با آب توفنده و بخشنده چشمه ساسان و آبریزک بچرخاند.
قوم پارس اینجا در سپیده دم تاریخ بر بلندای یبیشاپور ایستاده و در مسیر باد، خوشه گندم می پاشید. بی آنکه بخل بورزد. از پس آن بخشندگی، جهان به گندمزاری مبدل شد تا موسیقی آب و سنگ و آرد نخستین ترانه انسان باشد. پارسیان، بخشایش را از آسمان بخشنده می آموختند و چه مهربان و گشاده دست بودند.

اینک از آن روزگار و آن تمدن تنها اسکلتهایی باقی است و چشمه هایی که از آن همچنان آب می جوشد. مشعلی که در آغاز مدنیت این قوم روشن شد با تندبادهای مهیب، هرگز فراموش نشد. انسانها گرچه با دستهای خود تمدنی را نابود می کنند اما بر ویرانه های آن تمدن تازه ای را خلق می کنند.
آوارگان این تمدن دیرسال، ناگزیر در جستجوی مکان های امن و دستیابی به آسایش برآمدند و گروهی از ایشان روستاهای  دورافتاده اطراف کازرون را برگزیدند تا گوشه هایی از این فرهنگ و تمدن کهن را از گزند حوادث مصون نگه دارند.

و بدین گونه فوج فوج به سمت روستاها حرکت کردند. آنها آمدند و ماندند با اسطوره ها و شیوۀ زندگیشان. و دوسیران، این سرزمین کهن، با همۀ نداریش، هر چه داشت در طبق اخلاص با خوانده و ناخوانده در میان نهاد. فرزندان را پرورش داد، گور نیاکان شد و از چشمه های کوچک خود سیرابشان کرد، روح خویش به ایشان دمید و با آنان عهدی جاودانه بست.

دوسیران سرزمینی شد که هر وجب آن نامی دارد از نامداران بی ادّعا. هر درّه و هر تپه و هر چشمه و هر دشت و هر پستی و بلندی آن نامی بامسمّا دارد که هر کدام وجه تسمیه ای داشته و داستان مفصلی دارد. حدود هزار نقطه جغرافیایی با اسامی مشخص، دلیلی بر ارزشمندی این آب و خاک در گذر تاریخ داشته و می تواند بعنوان یک پیش فرض پژوهشی، دستمایه محققین حوزه مردم شناسی قرار گیرد.

معرفی صنایع دستی روستای دوسیران کازرون

صنایع دستی بیانگر صنعت و هنر نیاکان و نمایشگر ذوق و هنر مردم هر دیار است. در روزگاران گذشته، صنایع دستی به عنوان پدیده ای تمام عیار در هر عهد حضور فعال داشته است. در ایامی که ماشین بوجود نیامده بود و حتی در دورانی که حضور آن به گستردگی امروز نبود صنایع دستی بود که حامی تمامی استعدادها و آفرینش های سازندگی بشر بود. به همین دلیل است که امروز با نگاه به صنایع دستی هر قوم و قبیله ای می توان دریافت آن قوم در چه مرحله ای از صنعتگری بوده و مدنیت آنها در چه سطحی بوده است.

صنایع دستی، آن دسته از میراث فرهنگی است که با توجه به نیازهای بوم شناختی هر منطقه و با استفاده از وسایل موجود در آن دیار، توسط مردم خلاق به شکلی هنرمندانه ساخته و گاهی اوقات جنبه تخصصی پیدا کرده و مشاغل خاصی در این رابطه ایجاد شده است.

در اینجا به فهرستی از این صنایع دستی متعلق به روستای دوسیران، اشاره می شود:

–         بوک  (Bovak) : وسیله ای شبیه کلاه (در مقیاسی بزرگتر) که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و برای نگهداری جوجه ها از آن استفاده می شود.

–         کرکر  (korkor) : وسیله ای استوانه ای شکل که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و برای نگهداری مرغ خانگی از آن استفاده می شود.

–         گهره  (Gehra) : نوعی زنبیل که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و جهت نگهداری میوه هایی چون انار، انگور و … از آن استفاده می شود.

–         گهره گزی  (Gehra gozi) : نوعی زنبیل بزرگ که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و معمولا در جای ثابتی از منزل قرار دارد.

–         تویزه  (Taviza) : نوعی زنبیل که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و جهت نگهداری نان تیری از آن استفاده می شود.

–         کهلو  (Kahlow) : نوعی زنبیل که از شاخه های باریک درخت بادام کوهی بافته می شود و دارای یک دسته چوبی است و عمده ترین کاربرد آن، جمع کردن انجیر است.

 

ثبت یازده اثر تاریخی روستای دوسیران در مرکز ثبت آثار ملی ایران

آب انبار روستای دوسیران مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، مرکز روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قبرستان رییسی ها مربوط به دوره صفویدوره قاجار است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قبرستان پای تپه (پای امامزاده) مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، قسمت جنوب شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه رییسی مربوط به دوره ایلخانی ان است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، قست غرب روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه گودرزنادری مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه کهیار دشتی مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، قسمت شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه غلامحسین نادری مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شمال روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه ملاگرگی محمدی مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، جنوب غرب روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

عمارت چهار صفه ابوالحسن بازدار مربوط به دوره ایلخانی ان است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شمال شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۷۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

عمارت چهارصفه عبدالسلام نادری مربوط به دوره ایلخانی است و در فارس، شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، قسمت شرق روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ آذر ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۹۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قبرستان شحنه و ملاها مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شمال روستای دوسیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۴۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 منبع: ویکی پدیا: به نقل از دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌

 

موقعیت جغرافیایی دوسیران

 

در منتهی الیه سلسله جبال زاگرس، حدفاصل چنارشاهیجان به سمت تنگ ابوالحیات، بین جنگلهای انبوه بلوط و بدنبال گذر از((تنگ شیب)) به اقلیم تاریخی دوسیران می رسیم.

دوسیران در یک منطقۀ کوهستانی واقع شده و تقریباّ چهار طرف آن توسط کوههای نسبتاّ بلندی محصور شده است. از سمت شمال به سلسله جبال((شاه نشین)) و ((تاسک))، از جنوب رشته کوههای ((دورک))، از غرب ارتفاعات ((ارزنک)) و((کوه زرد)) و از سمت شرق به ((کوه سرک)) بر می خوریم.

روستاهای همجوار دوسیران از سمت شمال ((سمغان))، از سمت جنوب ((پاپون)) و ((گرگدان))، از سمت غرب ((کنده ای)) و  ((بنرود)) و ((بیدقطار)) واز سمت شرق، ((تنگ شیبب)) و ((چکک)) می باشند.

تقریباّ در وسط این حصار کوهستانی، روستای دوسیران بر بستری از صخره های قطور واقع شده است.

دوسیران دارای سه نوع آب وهوای مختلف می باشد:

–          گرمسیر

–          میون طاق (معتدل)

–          سردسیر

پوشش گیاهی و جانوری:

به جهت آب و هوای متفاوت، دوسیران دارای تنوع زیست محیطی بوده و انواع گیاهان و درختان و نیز جانوران و حیات وحش متنوع در آنجا یافت می شوند.

گیاهان و درختانی سردسیری همچون ول(سرو کوهی)، گردو، کیکم، ارزن، شیرین بیان، شن،کیالک.جاشیر…

و گیاهان و درختان معتدل و گرمسیری مثل بلوط، انجیر، بادام کوهی، انگور، پسته کوهی(بنه) و …

مطالب مرتبط

۱ دیدگاه

  1. ناشناس گفت:

    سلام ممنون از این که گوشه ای ازتاریخ این روستا رابیان کردید
    اگر ممکن است منابع اطلاعی خود رابرایم بنوسید؟
    وکتاب تاریخی که در ان از حرکت شحنه به سوی ایران ذکرشده بنویسد؟
    ممون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *